Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, IV.djvu/470

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

4^6

��Correspondance. h, 7»-74-

��Instant ta.

��« Sed non possunt magis agitari quidam globuli caeteris, nisi à soliditate ■ maiori; aut illa agitatio erit accidentalis, et per consequens parui mo-

  • menti. »

« Prsecipua autem huius secundae obiectionis difficultés, quœ non satis » clare proposita fuit, in hoc consistit, quod non video, cur, verbi gratia, » omnis materia quae mouetur circulariter circa Solem, ab ipso Sole » vsque ad certum terminum, ex. ca., Saturnum, debeat gradatim retar- » dari; transactoque illo termino, vnde noua huic materiae celeritas posset » aduenire, vt gradatim ad extremitatem vsque vorticis dicti Solis accele- » rari circulariter mouendo possit. »

« Supposuit-enim Dominus Descartes totius materia: particulas diuisas » circa propria sua centra separatim moueri, et earum particiilarum innu- » merabilem quantitatem circa quœdam puncta interuallis derinitis sepa- » rata, vt sunt centra fixarum, circulari; et ex his duabus suppositionibus i omnes apparentias saluare promisit. />

« In hoc vero articulo et sequentibus vult probare materiam ccelestem » moueri celerius versus centrum etcircumferentiam,quam circa médium » aut certum terminum : cuius propositionis existimo illum debuisse po- m tius suppositionem adhuc petere, quam illius rationem dare conari. » Nullâ enim lege naturae aut motus, nec vllo experimento illud potest » confirmari, videturque motûs ita compositi contemplationem et inuen- » tionem ab autore excogitatam fuisse, vt secundum suam hypothesin Co- » metarum apparentias saluaret, et etiam Planetarum suorum librationem » et loca, vbi eos locat. »

» Quaero igitur cur vniformiter à centro vorticis vnius vsque ad circum- » ferentiam motus circularis aut gradatim non acceleratur, id est cum » mensurà certâ et regulatâ, aut gradatim non minuitur; aut cur circulos » suos non absoluit eodem tempore vnius vorticis tota materia; et quae » ratio diuersitatis et tarditatis circa certam distantiam à centro. »

« Aduersus artic. 84 huius tertiae partis, posset dici, quod etiamsi ma- » teria solaris moueatur velocissime, et posset secum rapere globulos » ccelestes sibi vicinos, quia tamen isti globuli cum xthere circumfuso, » qui ex striatis ramentis, aëre, maculis, et aliis minutijs, vt alibi dictum » est*, primi et tertij démenti paucissimae agitationis capacibus componi- » tur, sunt permixti, non deberent tam celeriter moueri circa Solis sphx- » ram, quam longius ab illa, vbi impedimenta talia cessant. »

III « Art g5 part. 3 Princip. : Atque hinc, etc. »

« Imo mihi videtur quod versus polos deberent potius apparere illae so-

• lares maculae, quam versus Eclipticam, cum fruatur rapidiori motu

a. Cf. Principia, III, art. too.

�� �