Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, IV.djvu/472

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

458

��Correspondance. ii, 7 5- 77 .

��» emittatur circa Eclipticarapartesque vicinas, vtpotecitatiores; sed exinde » contendit obiectans, quod illœ maculas debeant versus polos defluere » siue excuti, vel protrudi, propter eiusdem motus rapiditatem in Eclip- u tica et vicinis partibus.quod est contra mentem autoris. »

« Sane, si illa materia macularum insideret corpori Solis, postquam ab » intimo extrusa est, vt corpora grauia terras adhasrent, non est dubium, » quin statim ab Ecliptica polos versus conflueret, vt probat experientia » spumae vtrinque allata. Sed ex sententia autoris illa materia semel ex- » cussa aetheri libero permittitur,in vicinia tamen Solis, et cum illo aethere » girat, ejus motui obsecundans; neque subest ratio cur ad polos congre- » getur. »

« Quare vero non eueniat, vt versus polos collecta illa materia generet u maculas, recte ostendit defensor autoris. »

« Art. 108 part. 3 Princip. : Ita igitur r efc. »

« Est contra ordinem naturae, quod particulœ striatae transeant potius « per maculam, quam per aërem; nam facilius est omnibus corporibus » transire inter corpora minus opaca, quam per plus opaca.magisque ideo » motui aliorum resistentia. Et ex Domino Descartes, art. 106 eiusdem » partis, particulae striatae veniunt ab vna vorticis extremitate, et formant » sibi meatus, nempe ab A vsque ad illud x, quod est vitra d. Quid igitur » impedit, ne eosdem meaius sibi etiam efforment ex eodem dicto x vsque » ad B, polum oppositum? Nam aether, globuli secundi elementi, et ma- » teria primi eadem facilitate ab illis possunt permeari; nec opus est vt » mutent strias suas et mouendi assuetos modos, vt iter continuent; con- » fectumque iter, quando peruenerunt ab A vsque ad sidus, xquale est » omnino huic quod superest à sidère vsque ad B. »

« Nec seruire potest responsio art. 1 1 3, scilicet facilius esse transire per » maculas, quam per xtherem circumfusum, quoniam œther motui glo- >• bulorum secundi elementi obsequitur et situm eumdem non seruat; » mouentur enim globuli secundi elementi et aether à sideris partibus d » vsque ab B, ijsdem plane motibus quibus ab A vsque ad f. »

a Imo vero, si haec responsio valeret, particlilx striatx deberent potius » transire ex vna extremitate poli vnius vorticis ad aliam, quam compo- » nere paruum vorticem articulo 108 propositum; nam versus polos » parum et eodem modo mouentur duo prima elementa et aether, versus » vero Eclipticam alio et multo velociori; ideoque facilius erit striatis » continuare suos motus versus polum oppositum, quam reuerti per » aethera et globulos secundi elementi versus Eclipticam, vbi motus est » valde diuersus à polis, et vbi globuli secundi elementi et aether situm » continuo mutant propter rapidi motûs velocitatem. »

« Deinde, cum ex art. 106 non a puncto, sed ab ampla coeli regione, et » non ad solum sidus, sed ad totum spatium comprehensum inter Q et H, » tendant et transeant particulœ striatae, quomodo poterunt hae striatae

�� �