Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, V.djvu/291

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

1, 273-274. DXXXVII. — ij Février 1649. 277

humana illorum corda non peruadit. Sed, exami- nando quidnam fit hac de re maxime probabile, nul- lam video rationem pro brutorum cogitatione mili- tare, praeter hanc vnam, quôd, cùm habeant oculos, 5 aures, linguam, & reliqua fenfuum organa ficut nos, verifimile fit illa fentire ficut nos; & quia in noftro fentiendi modo cogitatio includitur, fimilem etiam illis cogitationem effe tribuendam. Quse ratio, cùm fit maxime obuia, mentes o-mnium hominum à prima

10 setate | occupauit. Sunt autem ali?e rationes multô plures & fortiores, fed non omnibus ita obuiae, quse contrarium plané perfuadent. Interquas fuum quidem locum obtinet, quôd non lit tàm probabile omnes vermes, culices, erucas, & reliqua animalia immor-

i5 tali anima pr?edita efle, quàm machinarum inftar fe mouere.

Primo, quia certum eft in corporibus animalium, vt etiam in noftris, elle offa, neruos, mufculos, fan- guinem, fpiritus animales, & reliqua organa ita dif-

20 pofita, vt fe folis, abfque vllà cogitatione, omnes motus, quos in brutis obferuamus, cire poffint.' Qiiod patet in conuulfionibus, ciim mente inuitâ machina- mentum corporis vehementius fœpe ac magis diuerfis modis folum fe mouet, quàm ope voluntatis foleat

25 moueri.

Deinde, quia rationi confentaneum videtur, cùm ars fit naturœ imitatrix, poffintque homines varia fa- bricare automata, in quibus fine vllâ cogitatione efl motus, vt natura etiam fua automata, fed arte-fadis

3o longe prseftantiora, nempc bruta omnia, producat; pracfertim cùm nullam agnofcamus rationem, propter

�� �