Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, VII.djvu/318

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

288 OEuvRES DE Descartes. 334-333.

paratur, non modo caligat, fed & nulla ejl. Quare nequc ejî, cur dicanius germanam iillam cjje l'deam, quœ Deum reprcefentet; abundeque ejî,ji, ex analogiâ harum rerum nojîratium, qiialemcumque & ad itfum nojlrum ehciamus formemiifque ideam, quœ captum humanum non fupcrct, 5 neque realitatem contineat, quam in rébus cœteris, cœle- rarumve rerutn occajione, non percipiamus .

5 . Ajjumis confequenter manifeftum efTe naturali lu- mine tantumdem ad minimum debere elle in caufà efficiente & totali, quantum in effedu eft '. Idque ut \o inféras, tantumdem | faltem efle debere realitatis for- malis in caufà idece, quantum objedivœ in ideâ eft'\ PaJJus nempe hîc etiam grandis, & in quo nonnihil conji- Jîcndum Jit.

Primo, vulgare illud diclum, nihil efle in effedu, quod 1 5 non fit in caufà, videtur debere potius de materià, quàm 404 de efficiente intelligi. Quip\pe effïciens externum eft, & diverfœ pleruinque naturœ ab effeclu. Et quamvis cffeclus dicatur habere realitatem ab efficiente, habet tamen, non quam effïciens habeat neceffario in Je, fed quaiu mutuari 20 aliunde poffit. Patet res perfpicue in effeclu artis. Nam. quamvis domus habeat tota?n fuam realitatem ab artifice, artifex tamen illam non a Je, fed aliunde acceptant tri- buit. Idem facit Sol, ciim materiam inferiorem varie com- mutât, variaque animalia procréât. Imô etiam parens, a 2 5 quo licet proies habeat materice aliquid, illud tamen non ut a principio efficiente, fed ut a materiali habet. Quod objicis, efTe effedûs debere vel formaliter vel eminen-

14 Après (it HOU à la ligue i /"' et 2' edit.].

a. Pape 40, 1. 22-24.

b. Page 41,1. 22-23.

�� �