Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, VIII.djvu/38

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

8

��Principiorum Philosophie

��3-4.

��Quce fimplicijjima funt & per Je nota, defini- lionibus Logicis ob- fcuriora reddi ; 6 talia inter cognitio- nes ftudio acquifitas non effe numeranda.

��XI. Quomodo mens noflra notior fil quant cor- pus.

��mentem, quae fola fentit five cogitât fe videre aut am- bulare, eft plané certa.

Non hîc explico alia multa nomina, quibus jam ufus fum, vel utar in fequentibus, quia per fe fatis nota mihi videntur. Et faepe adverti Philofophos in hoc er- rare, quôd ea, quae fimpliciffima erant ac per fe nota, Logicis definitionibus explicare conarentur; ita enim ipfa obfcuriora reddebant. Atque ubi dixi hanc pro- pofitionem, ego cogito, ergo[fum, effe omnium primam & certiffimam, quae cuilibet ordine philofophanti oc- currat, non ideô negavi quin ante ipfam fcire opor- teat, quîd fit cogitatio, quid exifientia, quid certitudo ; item, quodfieri non pojjit, ut id quod cogitet non exiftat, & talia; fed quia hae funt fimpliciffimœ notiones, & quae folae nullius rei exiflentis notitiam praebent, id- circo non cenfui effe numerandas.

Jam verô ut fciatur, mentem noftram non modo priùs & certiùs, fed etiam evidentiùs quàm corpus co- gnofci, notandum eft, lumine naturali effe notiffimum, nihili nullas effe affediones five qualitates ; atque ideô ubicunque aliquas deprehendimus, ibi rem five fub- ftantiam, cujus illae fint, neceffario inveniri ; & quo plures in eâdem re five fubftantiâ deprehendimus, tantô clariùs nos illam cognofcere. Plura verô in mente noftrâ, quàm in ullâ aliâ re à nobis deprehendi, ex hoc manifeftum eft, quôd nihil plané efficiat, ut ali- quid aliud cognofcamus, quin idem etiam multô cer- tiùs in mentis noftrae cognitionem nos adducat. Ut fi terram judico exiftere, ex eo quôd illam tangam vel videam, certè ex hoc ipfo adhuc magis mihi judican- dum eft mentem meam exiftere : fieri enim forfan

��10

��iS

��20

��25

��3o

�� �