Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, VIII.djvu/52

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

22

��Principiorum Philosophie

��16-17

��XLVI.

Exemplo doloris often- ditur, claram effe poffe perceptionem , etfi non fit difiinâa ; non autem dijlin- âam, nifi fit clara.

��XLVII. Ad primée œtatis prœ- judicia emendanda , fimplices notiones effe confiderandas, & quid in quâque fit clarum.

��XLVIII. Omnia quœ fub per- ceptionem nofiram cadunt, fpeâari ut res rcrumve affeâio- nes, vel ut œternas veritates ; & rerum - imeratio.

��dum. | Etenim ad perceptionem, cui certum & indubi- tatum judicium poffit inniti, non modo requiritur ut fit clara, fed etiam ut lit diftinda. Claram voco illam, quae menti attendenti praefens & aperta eft : ficut ea clarè à nobis videri dicimus, quae, oculo intuenti praefentia, fatis fortiter & apertè illum movent. Diftin- dam autem illam, quae, cùm clara fit, ab omnibus aliis ita fejunda eft & prsecifa, ut nihil plané aliud, quàm quod clarum eft, in fe contineat.

Ita, dum quis magnum aliquem fentit dolorem, cla- riffima quidem in eo eft ifta perceptio doloris, fed non femper eft diftin&a; vulgô enim homines illam con- fundunt cum obfcuro fuo judicio de naturâ ejus, quod putant effe in parte dolente fimile fenfui doloris, quem folum clarè percipiunt. Atque ita poteft effe clara per- ceptio, quae non fit diftinda; non autem ulla diftinda, nifi fit clara.

Et quidem in prima œtate mens ita corpori fuit im- merfa, ut quamvis multa clarè, nihil tamen unquam diftindè perceperit ; cùmque tune nihilominus de multis judicârit, hinc multa haufimus prsejudicia, quae à plerifque nunquam poftea deponuntur. Ut autem nos iis pofîimus liberare, fummatim hîc enumerabo fim- plices omnes notiones, ex quibus cogitationes noftrae componuntur; & quid in unâquâque fit clarum, quid- que obfcurum, five in quo pofïïmus falli, diftinguam.

Quaecunque fub perceptionem noftram cadunt, vel tanquam res, rerumve affediones quafdam, confidera- mus; vel tanquam aeternas veritates, nullam exiften- tiam extra cogitationem noftram habentes. Ex iis quae tanquam res confideramus, maxime generalia funt

��10

��i5

��20

��2>

��3o

�� �