Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, VIII.djvu/708

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

JIL Q.UERELA 256-J58.

fuiffet. Et fere femper contingit, cùm examinatur reus vel teftis, cu- jus ullo modo intereft veritatem celari, ut depofitio quam facit in judicio adverfetur iis | quas extrajudicialiter dixit, nec tamen ideo quifquam poteft ndem ei derogare.

Sed neque fatis eft probaffe falfum fuiffe teftimonium quod Voe- tius praefcripfit Schoockio ; non fe credet conviclum, ni probetur infuper, quôd eum ad taie teftimonium peihibendum importune admodum follicitaverit. Quare vos expendere velim, non folùm id eumpetiiffeà Schoockio, fed rêvera, quod pejus eft, expreffiffime illi praecepiffe ; nam hœc verba pofuit ad calcem formula; quam prœfcn- bebat: Stylum faciès luum, ubi opusfuerit; intérim teftimonii «y.pi- Set'a fervatâ ubique, quantum per Latinitatem fieri poterit, imprimis ubijubvirgulavi. Acque fie volebat effe vocem Jacobi & manus Efavi, ftylum Schoockii & mendacia Voetii. Stylum mutari praecipiebat, fed exacte retineri fenfum omnium quai praeferibebat : praefertim earum vocum fub quibus lineas duxerat ; atqui fubvirgulata erant omnia illa quas fuperius retuli. Qui norunt Voetium, non nefciunt, quàm importunus fit mos ille rogandi aut praîcipiendi, prœcipue eorum refpe&u quos habet inferiores vel obftriclos, qualis Schooc- kius erat. Hoc ipfa comprobavit experientia, eo quôd eum traxit in jus, quoniam non perfeveravit in illo teftimonio.

Adhœc, nonne Voetio tribui debent omnes Waterlatii itiones ac negotiationes, & quicquid à Dematio faétum fuit, ut paulatim Schoockius induceretut | ad concipiendumfuum teftimonium eâ for- mula quœ ipfi prœfcripta fueratî Res enim illos duos non fpeftabat, nifi quatenus erant amici Voetio. Et tamen affirmât Schoockius faepius ad fe ventitaffe Waterlatium eà de caufà, & fibi mififfe Gro- ningam formulam teftimonii quod Voetius expetebat; fed aliud fe fubmififfe magis conforme veritati, eum illi per confcienHam fubfcri- bere non poffet. Rêvera, ex iis qua: poftea funt fequuta, cognofci poteft in teftimonio à Schoockio fubmiffo, omiffa fuiffe verba, qua: continebant prajcipuum mendacium, nempe : Et quidem Jolum, ita ut nec Voetius, nec quifquam alius ejus author.Jive in lotum,five ex parte fuerit, quoad materiam; & alia quaedam in eorum locum repofitaab eo fuiffe. Et quoad rô motu proprio & fere reliqua omnia, conatum fuiffe elabi per aequivocationem, reponendo Methodum ubicunque Voetius librum pofuerat; fie ut per Methodum nihil aliud vellet fignificari, quàm ordinem capitum & ftylum, cujus volebat author haberi, nihilque ultra affirmare de conviciis & materià, uti poftea deelaravit. Nec iftam aequivocationem curabat Voetius ; cùm enim liber inferiberetur Admiranda Methodus, non dubitabat omnes qui

�� �