Page:Leibniz - Die philosophischen Schriften hg. Gerhardt Band 1.djvu/40

La bibliothèque libre.
Cette page n’est pas destinée à être corrigée.

cum extensione sumta. Quidquid nimiruni bomines sentiunt extensum esse (quamquam revera semper sit corpus et habeat avtituirCav, licet nobis insensibilem, perceptibilem tarnen intellectu), id non statim vocant corpus, putant enim nonnunquam esse meram speciem et cpavtafta. Quicquid vero non vident tantum, sed et tangunt, id est in quo avTituitCav reperiunt, id vocant corpus ; quidquid vero avTiTuiuCof : caret, id negant esse corpus. In duobus igitur homines tarn sapientes quam Idiotae naturam corporis collocant, in extensione et avTirunicf simul sumtis ; iiiam sumunt a visu, hanc a tactu ; unde et ex conjunctione utriusque sensus certificari de rebus soiemus quod non sint pbanlasmata. Extensum autem esse nihil aliud est, quam esse in spatio ; avTiTuirioji est, non posse cum alio esse in eodem spatio, sed alterutrum moveri aut quiescere debere. Ex bis patet, naturam Corporis constitui per Extensionem et Antitypiam, cumque nibii sit in rebus sine causa, nibil etiam poni debet in corporibus, cujus causa reddi non possit ex primis eorum constitutivis. lam causa ex iis reddi non potest, nisi per eorum definitiones. Nibil igitur ponendum est in corporibus, quod non ex deßnitione Extensionis et Antitypiae fluat. Fluunt autem tantum ex ea magnitudo, figura, situs, numerus, mobilitas etc. Motus ipse ex iis non lluit. Unde proprio loquendo non datur motus in corporibus tamquam ens in iis reale, sed a me demonStratum est, quicquid movetur, continuo creari, et corpora quolibet instant ! in motu assignabili esse aliquid, quolibet tempore inter instantia medio in motu assignabili esse nibil, quae res inaudita est hactenus, sed plane necessaria et atbeis os occlusura. Ex bis jam patet, omnium qualitatum et mutationum explicationem ex magnitudine, ügura, motu etc. sumendam, et calorem, colorem etc. non nisi subtiles motus et figuras esse. Quod superest, illud conßrmare ausim, Atbeis, Socinianis, Naturalistis, Scepticis nunquam nisi constituta hac pbiiosopbia solide occursum iri : quam ego profecto munus Dei credo senectae mundi datum velut ünicam tabulam, qua se viri pii ac prudentes in incumbentis nunc Atbeismi naufragio servaturi sunt. Ego quantulacunque mibi fuit ab exiguo tempore virorum doctorum notitia, borresco tamen, quoties cogito, in quot simui et ingeniöses et prorsus atbeos Inciderim. Et voiitat per manus bominum Bodini über inqditus (atque utinam, ut cum Naudaeo opto, nunquam edendusj grandis certe, quem ille vocat, arcana sublimium, in quo professus bostis est religionis Cbristianae. Vanini dialogi ludus sunt, si comparentur. Legi non perfunctorie, et Deo ex animo gratias ago, quod iis me praesidiis pbilosopbiae (in qua ingratus sim, si tibi