Page:Œuvres de Blaise Pascal, II.djvu/376

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

360 ŒUVRES

appareret. At, hoc modo, lllud lantum dctectum est allilu-

dinem praedictam 2 -y frequentissimamquidem,at mulationi

valde sensibili esse obnoxiam ; quae mutatio ad sesquidigitum proxime accédât ; ita ut eadem minima fere sit, sed aliquando

ad pedes 3 — aut parum infra elevetur ; neque id tempore

frigido tantum, sed et calido, atque etiam temperato. Gujus

rei causa etiamnum nobis latet.

Secundum curavit D. de Pascal experimentum fieri a

pluribus observatoribus eodem tempore, quorum alii ad

radicem unius ex altioribus Arverniae montibus stabant, alii

ad verticem ascenderant, cujus altitudo perpend. supra radicem

non minor est pedibus 2 4oo, ibi repetito pluries expérimente

eodem die, sed diversissimo aère, nunc sereno, nunc nubiloso,

nunc pluvioso ; non quidem mutata est in vertice montis

altitudo hydrargyri ; sed illa tribus tolis digitis minor inventa

estquaminradice, ubi etiam per totum illud tempus invariata

permansit. Sed et descendendo, circa mediam montis altitu-

dinem, decesscrat de prœdicta differentia trium digitorum

prope dimidium pars, ut illa ibi esset tantum sesquidigiti

circiter. Factum est quodque experimentum in minoribus

altitudinibus, in quibus differentia semper apparuit minor

secundum prœdiclae majoris differentiae et altitudinum pro-

portionem, vel quam proxime. Sed et in ea ratione, in

Arvernia, inquam, quae allior est quam haec nostra Parisiorum

altitudo communis hydrargyri integro digito aut amplius minor

5 . . esse reperitur ; ibi enim frequentissima est pedum 2 — circiter

tantum.

Hinc vero quidam concludere voluerunt (sed frustra) alti- tudinem hujusce systematis terrenorum elemcnlorum supra

(p. 3oi). En particulier il écrit le 7 février 16/48 : ce Pour l'expé- rience du tuyau aresté en un lieu, il y a deux niois que je la fais. » (Adam-Tannery, t. V, p. 118-119.)

�� �