EXTRAIT DE TITE LIVE
Titus Livius, lib. I, cap. xxni et seq.
��Bellum ulnnque summa ope parabadir, civili simillimum bcllo, prope intcr parentes nalosqiie, Trojanam ulramqiie prolem, quum Lavinium ab Troja, ab Lavinio Alba, ab Âlba- Boriim slirpc regum oriunrli Romani esscnt. Eventas tamen Ibelli minus miscrabilem dimicalioneni fecil, quod nec acie cerlatum est, et, tectis modo dirutis allerius urbis, duo populi in unum confusi sunl. Albani priores ingenti exercilu in agrum romanum impelum fecere : castra ab urbe baud pUis quin- que millia passuum locant, fossa circumdant. Fessa Cluiba ab nomine ducis per aliquot secula appellala est, donec cum re nomen quoque veLuslas abolevit. In bis castris CUiilius Alba- nus rex moritur. Dictalorem Albani Melium Suffetium créant. Intérim Tullus ferox, pra^cipue morte régis, magnumque deorum numen al) ipso capite orsum, in omne nomen Alba- num expeliliirum pœnas ob bellum impium diclitans, nocte prtpterilis liostium caslris, infesto exercilu in agrum Albanum pergit. Ea res ab stativis excivit Melium; is ducit exercitum quam proxime ad bostem potest, inde legatum preemissum nuntiare Tullo jubct, priusquam dimicent, opus esse colio- quio : si secum congressus sit. salis scire ea seallaturum, quae nibilo minus ad rem Romanam, quam ad Albanam pertineant. Haud aspernalus Tullus, lamelsi vana afferebantur, sucs in aciem ducit ; exeunt contra et Albani. Postquam instrucli utrinque slabant, cum paucis procerum in médium duces pro- cedunt. Ibi infil Albanus : « Injurias, et non reddilas res ex fœdere, quse repelilœ sunl; et ego regem noslrura Cluilium causam hujusce esse belli audisse videor, nec te dubito, Tulle, eadem prae te ferre, Sed si vera potius quam dicta speciosa dicenda sunt, cupido imperii duos cognatos vicinosque popu- los ad arma stimulât; neque recte an perperam interprelor : fuerit isia ejus deliberatio qui bellum suscepil : me Albani gerendo bello ducem creavere. Illud te, Tulle, monitum velim : E^rusca res quanta circa nos teque maxime sit, quo propior es Volscis, hoc magis scis : multum illi terra, pluri-
�� �
