Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, IV.djvu/612

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

598

��Correspondance.

��« Triangulus 90 gr., tam per apicem, quàm per basim, aequatur fune-. » pendulo : quam xqualitatem de altitudinibus intellige. »

« Triangulus 110 grad. per apicem est ad funependulum vt 2 ad 3; per » basim vt 8 ad 1 5. »

« Triangulus 120 grad per apicem subsesquialter; per basim subduplus » runependuli. »

« Triangulus 1 35 grad. per apicem, vt 2 ad 5 ; per basim, vt 1 ad 4. »

« Triangulus 1 53 grad. per apicem, vt 1 ad 4; per basim, vt 1 ad 6. »

« Triangulus denique 170 grad. per apicem, vt 1 ad 23: per basim, vt 1 » ad 3o. »

« Omitto reliquos triangulos, quorum possis ferè dieto citiùs centra » percussionis funependulo inuenire : in quorum gratiam si mauis vti n régula quam doctissimus Roberuallus adinuenit, eam accipe. »

« Cognitis gradibus anguli trianguli propositi, sumantur omnes sécantes « dimidii anguli; quœ tamen, quia sunt infinité, sumantur duntaxat » cuiuslibet gradûs sécantes, quanquam propiùs ad accuratam obserua- » tionem accedatur, quo plures sécantes fuerint. »

« Illarum vero secantium cubi sumantur, deinde cuborum summa ineatur, » sed et secantium summa ducatur in radium, hoc est sinum totalem, et per » exortam summam diuidatur summa cuborum; nam vt sinus totus ad hune » quotientem, ita très quadrantes, seudodrans axis trianguli, ad aliud. »

« Quod exemplo sequente clariùs intelligi poterit ; sit enim in figura » praccedente triangulus AHG (triangle isoscèle, suspendu par son » sommet A) ^ cuius angulus HAG 20 gr.... Igitur in hypothesi dimi- » dium huius anguli erit 10 graduum; suppono etiam, ad calculi faci- « litatem, radium 10000. Quibus positis, erunt quinque sécantes qux » sequuntur, vt et 5 illarum cubi, eorumque summa.

Sécantes. Cubi.

1000 1 000 000 000

1001 1 oo3 oo3 oor

1001 1 oo3 oo3 001

1002 1 006 012 008 1004 1 012 048 064

��Summa. Summa.

5oo8 5 024 066 074

d Iam vero, si duxeris radium ioooo in 5oo8 , exsurgit summa » 5oo 80000; per quam diuisù cuborum summâ, quotiens est ferè 989. » Erit igitur ferè vt sinus totus 10 000 ad 989, ita dodrans AB, axis trian- » guli HAG, {AB est la hauteur du triangle, abaissée du sommet A sur la » base HG) ad lineam ad A versus B sumptam, cuius extremum versus B g dabit cent ru m percussionis prudicti trianguli, proximè : si tamen pra:- » dicta isochronia, vt ita loquar, semper cum centro percussionis con- » gruat; quod non adeo certum esse videtur, quin tantisper discrepet. »

�� �