Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, IV.djvu/78

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

64 Correspondance. n, 54-».

ijs, quae Deum fpedant, fupponere. Vbi diftinguen- dum efl inter verum Deum clare cognitum, & falfos Deos ; vero enim Deo clare cognito, non folum non licet, imo neque fieri poteft vt mens humana quicquam falfi poffit tribuere, prout in Médit, pag. 152, 1 $9, 269 5 & alibi explicui. Verum falfis numinibus, hoc efl vel malignis fpiritibus, vel idolis, aut alijs iftiufmodi dijs, errore mentis humanae fidis, (nam haec omnia in fa- crâ pagina dij vocantur), imo & vero Deo confufe tan- tum cognito, aliquid falfi ex hypothefi tribuere, 10 bonum effe poteft aut malum, prout finis, propter quem fit ifta hypothefis, bonus eft aut malus. Nam id quod ita fingitur & ex hypothefi tribuitur, non ideo aflfirmatur a voluntate tanquam verum, fed folum in- telledui examinandum proponitur, atque adeo nullam i5 includit boni aut mali rationem formalem, aut, fi quam includat, a fine, propter quem fada eft ifta hypo- thefis, accipit. Ita igitur is qui fingit Deum decepto- rem, (etiam verum Deum, fed neque a fe, neque ab alijs, quorum gratiâ hanc hypothefin inftituit, fatis 20 clare cognitum), & qui|hac fidione in malum finem nonabutitur,vt quicquam de Numinefalfi alijs perfua- deat, fed folum ad intelledum magis illuftrandum, aut etiam ad naturam Dei cognofcendam, aut alijs clarius oftendendam ; is, inquam, minime peccat, vt bonum *5 eueniat, quia nihil eft plane malitiae in hoc, fed rem facit abfolute bonam, neque poteft illum quifquam, fine calumniâ, reprehendere.

Tertia quaeftio eft de motu, quem credis me pro ani- ma brutis aflignare. Sed non memini me vnquam 3o fcripfiife motum efle brutorum animam ; neque meam

�� �