Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, V.djvu/228

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

2 14 Correspondance, ii. 25.-26.

ncgari non deheal. Ji m cogitatione mentis djentia con- Jijht, illiiis ejjentiœ autor ejje, ac proinde me ipfum con- fej-uare rider i po//îm. Video tamen qiiid hic refponderi pojjit, nempc a Deo effe qiiàd cogitcmiis, a nobis verd ipjis, Deo tamen concurrente, qiiàd hoc vel illiid cogite- 5 mus. S^d rix intelligi potejf, quomodo cogitatio in vni- uerfum ab hdc vel illd cogitatione ahjlrahi pojfit, nifi per Intel leclum. Q^uare fi mens à feipfâ habeat quôd hoc vel illud cogitet, à feipfd etiam hahcre vidctur, qubd fimpli- citer cogitet, ac proinde quôd fit. Deinde rcs /ingularis lO & déterminâtes effentiœ /ingularis & detcrminata c[fc débet, ideoque.fi mentis ejjentia cogitatio effet, non cogi- tatio in vniuerfum, fed hœc vel illa cogitatio, ej/entiam illius conjlituere deberet, quod tamen dici non polejh Neque eadem corporis ratio ejl : licct enim extenjioncm i5 fuam variare videatur,eandem tamen femper'retinet quan- titatem; totaque variatio in hoc confijîit, quod, Ji aliquid decrejcat de longiludine, accrefcat latitudini vel pro- funditati ; ni fi forte dicatur' candem fcmper ejfe mentis nojhw cogitationcm, qux nunc hoc, nunc illud obieclum 20 rejpiciat, quod vehementer ambigo, an vere dici poj/ii.

4. Ciim ea fit natura cogitationis, vt illitis femper fimus confcij, fi femper aclu cogitamus, debemus femper effe confcij nos cogitare : at id experientiœ repugnare videtur, maxime infomno. Hinc verd nafcitur alui diffi- 2 5 cultas, quant iamdudum tibi proponere in animo erat ; fed, cujH priorem epijhlam fcriberem, forte non occurrit. Scribis "", nofirx menti vim effe dirigendi fpiritus ani- males in neruos, atque hoc paclo mouendi membra. Alijs

a. Discours de la Mctbode, V' partie, p. 54, et Dioptriqiie, IV, p. iio de cette édition.

�� �