Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, VIII.djvu/683

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

2o5-*> 7 . ÀPOLOGETICA. 285

Non dicam quot honeftiorum teftimonio ab eo tempore com- pertum habuerim, conari ipfum omnibus perfuadere me Atheum effe, & quomodoundique per has Provincias hoc virus difpergeret : id enim vellet fibi probari, & quamdiu eâ pollebit poteftate, nemo eft qui velit in ipfum teftis effe. Satis habuero obfervaffe quôd, anno fequenti, ivit perquifitum, per ipfa Gallise Cœnobia, unum ex fer- ventiffimis Religionis Romanae propugnatoribus, quocum in me confpiraret, tanquam in generis humani hoftem publicum. Repe- tam hîc quaedam ex eâ quam ad ipfum perfcripfit epiftolâ, cujus ad orv-réyparçoi/, quod eft pênes me, exaftum apographum ha&enus vo- bis mifi. Haec funt ipfius verba : Renati des Cartes Philofophemata quœdatn Gallice in 4? édita vidijti proculdubio. Molitur \ ille vir, Jed fera nimis, ut opinor, feâam novatn, nunquam ante hac in rerum naturâ vifam aut auditam ; & funt qui illum admirantur atque ado- rant, tanquam novum Deum de cœlo lapfum. Et paulo poft : Judicio ac cenfurœ tuœ copiera ipjius fubjici debebant : à nullo Phyfico aut Metaphyjico felicius dejicerentur, quàm à te ; quippe qui eâ in parte Philofophiœ excellis, in quâ ille plurimum pojfe creditur, in Geome- triâfcil. & Opticâ. Certe dignus hiclabor eruditione & Jubtilitate tuâ. Veritas à te ajferta haâenus, & in conciliatione Theologiœ ac Phyjicœ & Metaphyficœ cum Mathefi oftenfa, te requirit vindicem, &c. Ubi notari velim, quôd licet nefas non fit amicitiam colère cum homini- bus alterius religionis & ad illos perfcribere (alias reatu grandi propter fcedus cum noftro Rege vos ipfi implicaremini), tamen in fandto hoc Reformato, qui me plerumque Jefuitaftrum vocitat, nulloque frequentiori ad me apud vos traducendum utitur argu- mento, quàm eo quod à meâ defumit Religione, id indicio eft cer- tiffimo non fervare illum régulas quas aliis folet praefcribere ; nec tantse effe fcrupulofitatis, fi credat nihil iftius emanaturum ad ple- bem, quin poffit unius è noftris Religiofis ambire benevolentiam, eumque pro veritatis affertore agnofcere, dicendo : Veritas à te ajferta & in conciliatione Theologiœ oftenfa, &c, fi modo per ipfum mihi ullo modo obeffe queat.

Et quo conftet eum, non quôd aliquid putaret reprehendendum effe in meis opinionibus (quas nequidem, utpote captum ejus fupe- rantes, aifequi poteft), fed ex merâ malignitate conatum fuiffe me publiée | traducere tanquam novae cujufdam hasrefeos authorem, di- cendo : Molitur ille vir novam feclam, &c. Et funt qui illum adorant tanquam Deum, &c. : referam quid ipfi prudens ille & eruditus reli- giofus refponderit : Se videlicet libenter contra meas opiniones fcrip- turum, fi rationes ullas haberet ad eas impugnandas ; rogare igitur

�� �