Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, X.djvu/427

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

35. Ad DlRECTIONEM InGENII, 41^

1 quomodo phantafia poffit effe caufa multorum mo- tuum in nervis, quorum tamen imagines non habeat in fe expreflas, fed alias quafdam, ex quibus ifti motus confequi poffint : neque enim totus calamus movetur, 5 vt pars ejus inferior; quinimô, fecundùm majorem fui partem, plané diverfo & contrario motu videtur ince- dere, Atque ex his intelligere licet, quomodo fieri poffint omnes aliorum animalium motus, quamvis in illis nulla prorfus rerum cognitio , fed phantafia tan-

10 tùm pure corporea admittatur ; item etiam, quomodo fiant in nobis ipfis omnes operationes illae, quas pera- gimus abfque vllo minifterio rationis.

Quinte denique, concipiendum eft, vim illam, per quam res propriè cognofcimus, effe pure fpiritualem,

i5 atque à toto corpore non minus diftindam, quàm fit fanguis ab oile, vel manus ab oculo; vnicamque effe, quse vel accipit figuras à fenfu communi fimul cum phantafia, vel ad illas quae in memoriâ fervantur fe applicat, vel novas format, à quibus imaginatio ita

20 occupatur, vt faepe fimul non fufficiat ad ideas à fenfu communi accipiendas, vel ad eafdem ad vim motricem juxta puri corporis difpofitionem transferendas. In quibus omnibus haec vis cognofcens interdum patitur, interdum agit, & modo figillum, modo ceram imita-

a5 tur; quod tamen per analogiam tantùm hîc eft fumen- dum, neque enim in rébus corporeis aliquid omnino huic fimile invenitur. Atque vna & eadem eft vis, quae, fi applicet fe cum imaginatione ad fenfum commu-

7-8 intelligere... quamvis omw 1 1-12 peragimus HJ percipimus {lig7ie passée) H. Additioti d'une A. — 22 difpofitionem conjec- aw/re wam.[patet quomodo]. — ture\ difpenfationem A et H.

�� �