Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, X.djvu/474

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

462 Régula 62-53.

Nempe li ad vnius magnitudinis cognitionem perve- niamus, ex eo quôd habemus partes ex quibus com- ponitur, id fit per additionem ; fi agnofcamus partem ex eo quôd habemus totum, &. exceflum totius fuprà eamdem partem, hoc fit per fubftraclionem; nequeplu- 5 ribus modis aliqua magnitudo ex alijs abfolutè fump- tis, <i' in quibus aliquo modo contineatur, poteft de- duci. Si verô aliqua invenienda fit ex alijs à quibus fit plané diverfa, & in quibus nuUo modo contineatur, necefiTe efl vt ad illas aliqua ratione referatur : atque 10 hsec relatio five habitudo fi fit diredè perfequenda, tune vtendum eft multiplicatione ; fi indiredè, divi- fione.

I Qu3e duo vt clarè exponantur, fciendum eft vni- tatem, de quà jam fumus locuti% hîc efle bafim & i5 fundamentum omnium relationum, atque in ferie ma- gnitudinum continué proportionalium primum gra- dum obtinere, datas autem magnitudines in fecundo gradu contineri, & in tertio, quarto, & reliquis qusefi- tas, fi proportio fit direda ; fi verô indireda, qusefitam 20 in fecundo & alijs intermedijs gradibus contineri, &. datam in vltimo,

8 invenienda H] intermedia correction] propofitio A et H.

A. — 14-1 5 vnitatem H] veri- — fit omis A et H. — ap7-c's

tatem faute A. — 18 obtinere verô] fit ajouté A et H. A] occupare H. — 20 proportio

a. Voir ci-devant, p. 449, 1. 26 et p. 467, 1. 4.

b. Descartes proposait, p. 455 ci-avant, 1. 10-12, de désigner les quan- tités connues par les petites lettres a, b, c,.., et les inconnues par les majuscules A, B, C... Cette règle n'est observée ici dans aucun des deux MS. A et H, et pourrait difficilement l'être, les quantités, connues ou inconnues, figurant tantôt seules, comme a, b, c, tantôt dans des formules de multiplication ab ou même abc.

�� �