Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, X.djvu/611

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

Supplément. 599

» fideliiTimulque Gaflendus hune errorem abfterfiffet, epiftolà in » lucem édita, quà demonftrat ftellas pro planctis acceptas. » (Page 46.)

Page 65 : Prop. XXI. — Data verticali eiaculatione, dare inclina- tam (S- hori-^ontalem ; datâque }iori\ontali, dare verticalem.

Question posée par Mersenne à Descartes ; voir la lettre de celui- ci, du 23 mars 1643, t. III, p. 639, 1. 23, à p. 640, 1. 3. La démons- tration, que donne Mersenne, occupe les pages 65-6(S de son ouvrage.

Page 74 : Prop. XXIV. — Jaculorum folarhim robur, velociiatem & longitudinem dimetiri : vbi fundamenta rejlexionis ac refraâionis explicatitur.

Mersenne fait suivre sa démonstration, p. 74-80, d'un appendice, dont la première partie, Monitum primum, renferme un passage relatif à la Dioptrique de Descartes :

« De luminis velocitale ac tarditate. — Sint iacula folaria, atomo- » rum rotundorum vel materiœ fubtiliffimte motus, vel quidquid » libuerit : an illorum motus à foie vel ftellis ad nos vfque inftan- » taneus eft? Certè, fi quoties videmus folem aut ftellam, neceffe » fuerit ab illius corpore ad vniufcuiufque oculum particulam ali- » quam aduenire, verbi gratià, fi quando fol furgit ex horizonte, » iaculum atomicum ex fuà pharetrà depromat : fi motus non fit » inftantaneus, admirabili tamen velocitate 1200 terrœ femidiame- » trorum fpatium tranfcurrit, cùm vix fuper horizonte pars eius » aliqua emineat, quin eodem tempore fpeflantium percutiat oculos. » At verô, fi Dioptricam illuflris Viri fequimur, non erit ille motus » admirabilior illo motu, quem lapis baculi extremo fuprapofitus » infert manui alteri extremo adhibit^, quod perinde fiet fi baculus » à terrœ fuperficie ad ftellas vfque produdus intelligatur : digitus » enim baculo fubpofitus perœquè & eodem momento fentiet pon- » dus baculi extremo ilellis vicino vel etiam ftellas fpatio quouis » fuperanti alligatum, que perciperet motum eiufdem ponderis, fi » baculus vnius effet hexapedœ. Idemque cogita de foie fubtili cui- » dam orbis magni materiœ incumbente; quœ cùm per omnia cor- » pora diffufa fit, fol non poteft illam reélà premere, quin oculus » motum ilium percipiat, fiue motus ille fit velociflimus, fiue paulo » tardior. » (Page 80.)

�� �