Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, X.djvu/75

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

Varia. 65

partes dividuntur, qua elTc poffunt complcduntur, qufequc ma- nifefte & utiliter à fe inviccm fejunguntur. Hafce fnij^ulas partes fubdividit iterum, unamquamque in novem partes, facilitatis gratiâ eundem numerum partium ubique retincns : has partes vocat ter- minos intraneos, id eft quœ expreffe in arte explicantur. Aft una- quœque harum 9 partium pro uniufcujufque libitu poteft fubdividi in quotlibet alias partes ; hafque vocat terminos extrancos. Hoc modo rébus omnibus divifis, facili negotio rcs omnes polfunt com- binari, ratioque iniri quoties aliquid de aliquo dici poiïit uno & très aut quatuor circuli poiïint conjungi, indcque videri omnia quaî omnibus conveniunt, ita ut nihil polfit omittcre cupiens omnia qu£e dici poflint coUigere ; eademque poterit numerare. l.ogica; verô Rameaz alius eft fcopus (etfi videri poiïit hanc arte Lullij aboleri) ; nam haîc res omnes per artem brevem combinatas"-" docet fe invicem refpicere, ac quomodo fe una habeat ad aliam fecundùm decem locos inventionis, ita ut ars Lullij fit veluti prasdicamenta aut fyftemata fcientiarum ; iogica vero in fingulis verfata docet rerum affinitatem. Particulares fcientiœ igitur funt vice artis lullianfe, ars vero Lullij non poteft plane elle vice logicœ.

(Fol. II'] verso, /. ^7. — Fol. 118 recto, /. g.)

S, A, T et Q, ont été placées par Agrippa à la fin de ses Commentaires, (p. 434, 435 et 436.) Ce sont des cerclesdont le pourtour est divisé en neuf compartiments, chacun de ceux-ci désigné par une des lettres B... K. On lit, par exemple, dans le cercle S. : Deus (B). Angélus (C). Cœ- lum (D). Homo (E). Imaginatiinim (F). Senfithiiim (G). Vegetatiuum (H). Elementatiinim (I). Injlrtimentatiuum (K). Et dans le cercle Q : Vtrum (B). Quid{C). De qiio (D) Quaj-e (E). Quantum (F). Quale (G). Qiiando (H). Vbi (I). Quocunque(K). — Brucker a reproduit ces figures, Historia critica Pliilosophiœ etc., tomi IV pars i (Lipfiae, 1743), p. 18-19; ^^ pl^s récemment aussi Cari Prantl, Geschichte der Logik im Abendlande, 3'-' Bd. (Leipzig, 1867), p. iSS-iSg.

a. Sic (MS.)- Toutefois on lit, après pojffiint, le mot que (peut-être gu(^) écrit d'abord, puis barré. Le texte est manifestement incomplet.

b. On pourrait lire vel (MS.). Mais les deux dernières lettres sont plu- tôt et, et la première parait une lettre seulement ébauchée, puis annulée.

c. M S. : combinâtes (sic).

��Œuvres. V.

�� �