Page:La Villemarqué - Dictionnaire français-breton de Le Gonidec, volume 1.djvu/363

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée
ENQ

S’ennuyer, v. rcÛ. Epronver de l’ennui, trouver le temps long. En em sonnia. En em énoéi. Énoéi. Part, énoéel. Je ne m’ennuie jamais, n’en em zoaniann morse, morse na énoéann.

Enncteox, adj. Qui ennuie, qui cause de l’ennui. Doaniuz. Ênoéuz. On dit aussi énouuz et inouuz (de 3 syll.) C’est une chose bien ennuyeuse, eunn drd doaniuz brâz ou ênoéuz bràz eo.

E»TYEcx. Insupportable. Kasauz. Que vous êtes ennuyeux ! ha c’houi zô kasauz ! Énoncer (s’), v. réfl. Exprimer ce qu’on a dans la pensée, parler, s’exprimer. Komza, et, par abus, komz. Part, komzet. Prez(’gi, et, par abus, prezek. Vàrt. prézc’get. Il s’énonce éloquemment, gañd eunn dhplék kaer, enn eunn doaré frc’az ou élavar é komz. ÎInonciation, s. f. Expression. Manière de s’énoncer, de s’exprimer. Lavar, m. Komz, f. Gér, va. Prezek, m. Je ne sais cela que d’après son énonciation, ne ouzonn kémeñl-sé néme’d diow’h hc lavar. Enorgceillir, V. a Rendre orgueilleux. Lakaad da fougca, dachouéza, daslambouc’ha. Cela ne doit pas vous enorgueillir, ann drâzé na dlé ked hô lakaad da fougéa ou da tlamboucha. S’enorgueillir, V. réfl. Devenir orgueilleux. Fougca. Part, fougéel. Stamboucha. Part. et. C’houéza. Part. et. C’est à tort que vous vous enorgueillissez, é gaou eo é fougéit, é slambouc’hit. Énorme, adj. Démesuré, excessif en grandeur ou en grosseur. Brâz mcûrbéd. Bràz direiz. DivefU. Pikol. Il est énorme, diveñt ou brdz-mcùrbéd eo. Énorme. Grief. Grisiaz ou grisiez. Dic’hiz ou digiz. Direiz. C’est un crime énorme, eur gwall grisiaz eo. Énormément, adv. Excessivement, démesurément. Vreist pe’p ment. Dreist pep reiz. GwaV. Direiz. Il est énormément gros, téôco dreist pep ment, tcô direiz co, gwall dcé eo. Énormité, s. f. Excès de la grandeur de la taille. Brasder dreist ment. Direiz ou direis-Ied, m. Énormité. Atrocité. Brasder, vn. Direiz ou dircisted, m. Grisiazded ou grisiczded, m. Duder, m. Suivant l’énormité de son crime, diouc’h ar brasder ou ar griziazded cùz hc tvall. Énouer, v. a. Oter les nœuds. Lémel ar c’houlmou. Digoulma. Part. et. Enquérir fs’), v. rell. S’informer, faire recherche. Eñklaskout, et, par abus, eñklask. Vart. efiklasket. Alersein. Part. et. (Vann.) Je m’en enquéri ai, eñklaskoud a rinn kémeñl-sé. Enquête, s. f. Recherche qui se fait par ordre de justice. Eñklask, m. Pl. ou. Ou fera une enquête, eunn eûklask a vezô grt’at. Enquêteur, s. m. Juge commis pour faire des enquêt( ;s. Eñklasker, m. Pi. ien. Barner cnklasker, m. Enraciner (s’) v. réfl. Prendre racine. Son ElNR . 85 plus grand usage est au (Iguré. Grisia. Part. grisicl. Grisienna. Part. et. Hors de Léon, grienna ou grouirnna. En Vannes, gouriennein. Kinvia. Part, kinviet. Kôza. Part. et. Empêchez ce vire de s’enraciner, miril oud ar gwall-zé., oudar boaz fall-zé na c’hrisiennô, na ginviô. Enrageant, adj. Qui cause beaucoup de peine, un chagrin violent. Il est du style familier. Kounnaruz. Poaniuz. Doaniuz. Èñkrézuz. Rec’huz. C’est bien enrageant, kounnaruz brâz, reclmz bràz eo. Enrager, v. n. Être saisi de la rage. Béza klañ gañd ar gounnar. Kounnari. Part. et. Votre chien ne boit pas, il enragera, hô ki na e’v kél ; klañ é vézô gañd ar gounnar, kounnari a rai. Enrager. Souffrir une douleur excessive. Ecza doanict. Bézaglac’haret. Béza mañlret. Enrager. Être dans une grande colère. Buanékaat. Part, buanékéet. Glaza. Part. et. Gwiñka. Part. et. Il enrage pour bien peu de chose, buanékaat ou glaza a ra évit nébeûd a drâ. Enrager. Se dépiter, agir par dépit, se fâcher. En em rec’hi. Chifa. Part. et. Draskla. Il enrageait de voir cela, en em rec’hi ou chifa a réa, ô wéloul kémeñt-sé. Enragé. Malade de la rage. Kounnaret. Klañ gañd ar gounnar ou simplement klañ. Il y a un chien enragé dans le pays, eur c’hi klañ ou kounnaret a zô er vrô. Enrayer, v. a. Garnir une roue de rais. Emprenna. Part. et. Emproui. Part, emprouct. Allez chercher le charron pour enrayer cette roue, idda glaskoud ar c’harrerévid emprenna ar rôd-zé. E. NRAVER. Arrêter une roue par les rais. Skôra, et, par abus, skôla. Part. et. Sparla. Part. et. Skurzein. Part. et. (Vann.) La descente est roide, il faudra enrayer la charrette, sounn ou tenu eo ann diarros, réd é vézô skôra ar c’harr. Enrégimenter, v. a. De plusieurs compagnies séparées former un régiment. Ober eur réjimañt. Enrégimenter. Incorporer dans un régiment. Lakaad enn eur réjimañt. * Réjimañli. Part. et. Enregistrement, s. m. Action d’enregistrer. La transcription d’un acte dans les registres publics. Dougérez icar ann dihellou ou icar an7i leùliou. En Vannes, dougéréac’h, m. Portez cela à l’enregistrement, dnugit ann drâ-zé da véza skrivet war ann dihellou ou dougit ann drà-zéd^ann dihcHer. H. V. Enregistrer, v. a. Mettre une chose sur les registres. Lakaad eunn drd war ann diellou. Diella. Part. et. Mari[a. Part. et. Avez-vous enregistré cet enfant ? ha lékcal eo hanô ar bugel-ze gan-é-hoc’h war ann dielluu’ï Enrhumer, v. a. Causer du rhume. Rei ou digas sifern. Siferni. VatI. et. Anoucdi. Part. cl. (Corn.) Ce Icmps-là vous enrhumera, ann