396 Ordonnances des Rois de France
1 districtus Vasat ensis, dent et solvant prefati s episcopo et capitulo tria millia librarurn M^is XI, Burdegalensium monete, semel tantummodo solvenda ; qubd predicti episcopi Mars *^16X * et caPltll^um habeant jurisdicionem et omnem jurisdicionem et justiciam altam « ars 14 1. £assam m casatis SUIS in parochia de Heremo et de G ans ; in aliis vero casatis suis extra civitatem et districtum Vasati, et extra parochias antedictas in dio cesi Vasatensi, quantum protenditur immediata jurisdictio et alta justicia dicti Regis et Ducis, habeant prefati episcopus et capitulum bassam justiciam, et etiam altam et bassam, secundum patrie consuetudinem, ubi contra casatum ipsorum erit questio tantummodo de clausura, vel impedimento, seu exacione, fracione, seu diraccione vie vel itineris publici vel privati, licèt etiam violenter facta dicatur • casat i dictorum episcopi et capituli in dictis parochiis, vel alibi in diocesi Vasatensi, per gentes dicti Regis et Ducis ad cavalcatam vel exercitum compellantur ( <ÿ ) Item. Si pene velgagia ob defectum habitatorum Vasati et districtus qui non habent ad exercitum dicti Regis et Ducis habeantur, episcopus et capitulum Vasat en ses habeant inde tantummodo vicesimam pariem. Si quis vero, ob defectum cavalcate vel exercitiis non facti, episcopo et capitulo ad emendam vel gagia teneatur, inter partes pr edictas Regis et capituli per medium dividantur. (6) Item. Idem Rex et Dux, senescallus vel alii baillivi sui non impediant quominus episcopus Vasatensis vel officialis suus jurisdicionem suam libere valeant exercere, nec super hoc scienter faciant et permictant impedimentum prestari ; custodia quoque bonorum episcopalium , sede vacante, sit perpetuo capituli Vasatensis : ita qubd dictus Rex Angite et Dux Aequitattie, senescallus vel alii baillivi sui in Vasconia, racione vel occasione regalie vel custodio nullum faciant impedimentum in eis ; nec racione vel occasione regalie vel ctistodie possint in eis jus aliquod vindicare. (7) Item. Episcopus et capitulum Vasat ense habeant castra sua sive domos suas, suasque possessiones, et cum aliis juribus, libertatibus sive devertis dicti domini Regis et Ducis ; et per alias quascumque ordinaciones et composiciones de quibus viderint expedire, possint, infra instans festum omnium Sanctorum, dictam suam composicionem, arbitrium seu ordinacionem, tamquam arbitri arbitrator es seu amicabtks compositores ordinare, proferre, arbitrari et pronunciare, unâ vice vel pluribus, quocumque loco vel tempore, die festivâ vel non festiva, stando vel sedendo, in scriptis vel sine scriptis, présenté vel absente, licèt non per contumaciam, omni figura judicii et solemnitate juris seu ordine in parte vel in toto servatis vel penitus pretermissis ; promictetites nobis ad invicem, sub pena mille marc horum bonorum et legalium sterlingorum , solvendorum a parte que dictum arbitrium, pronunciacionem, composteionem seu ordinacionem hujusmodi non servabit, parti promissa servanti ct serrari volenti : quod nos prefati episcopus et capitulum approbavimus, ratifficavimus (t servabimus ; et nos predicti Bonetus et Ray mundus, qubd dictus dominus Rex et Dux approbabit, rattfficabit, confirmabit, observabit, et observari faciet et mandabit, quicquid per dictos dominos episcopum Adurensem et decanum Xantonensem concorditer , vel per dictum dominum episcopum Adurensem solum, super premissis ct racione premissorum fuerit dictum, arbitratum, pronunciatum seu etiam ordinatum. Tenor autem licterarum predicti domini Regis et Ducis talis est : Troi."’** Lettres Edd U ARDUS, Det gratiâ, Rex Anglie, dominus Hibernie et Dux Acquitanic, RoUPAng !^ime. omnibus ad quos présentes lictere pervenerint, salutem. Sciatis qubd nos dilectis it fidelibus nostris, Johanni de Gr et Iliaco, militi, senes callo nostro Vasconic, magistris Boneto de Sancto - Qtiintino ct Ray mundo de Ferrariis, vel duobus ipsorum quos présentes esse contigerit, damus et concedimus plenam ct libenon potestatem et speciale mandatum componendi, concordandi, pacificandi, ordinan 1 et etiam compromictendi, alte et basse, ctitn pena vel sine pena, sub forma de p<J
