Page:Pastoret - Ordonnances des rois de France de la troisième race, tome 15.djvu/498

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

DE LA TROISIÈME RACE. 4*5

0 vaqua es talhat o talhad o talhada, e so troba que lotz medetz (a) de taus (*) bestias sont ferms, durs, sansseys (a), que tau bestia per quant que (et) s’a ma8ra es marchanda, et se deu et pot talhar aus locz marchants duits (b) de la ciutat o vila de Bordeu ; par so, ordonam que se lesdits medetz taus se trobian, ainsi sia fait, autrement no. Et plus, statuem et ordonam que se aucun beu o vaqua que se menes à la ciutat se rompe le cos, ou par aucun accident se rompe aucun membre, o par aucune maniera que fossa nos pos tau (c) bestia venir à la estorgnanas (c) accoustumadas de son pes (c), que cum tau bestia no sia marchanda, per quant que sia grassa et mingiba (d), que tau bestia no se talhe en la brecaria in en loc marchand de la ciutat o vila, aus se talhe à la cabriera (e), ainsi comme estât usât et accoustumat antiquament. Et en otra, cum sia estât en fat et observat que si era locas (f) que aucun beu o vaqua, per so que era fera o sala o espabutada (g), fos escapatla d’aucun breuter o autre homme, et que tau bestia affoles (h) aucun homme o femna o petit enffant, sia engarrada (h) dein los muros de la ciutat o vila en loc deict, cum tau bestia sia marchanda, mas que autrement sia grassa, mingiba, et non limosa.

(j) Item. Volem et ordonam que tau bestia se venda en las brecarias marchandas, es locs publics et marchandtz dein la dicta ciutat o vila ; et plus, statuem et ordonam que tôt craston (i) san et mingui, cum tau carn sia marchanda, se venda en la brecaria marchanda. Assamedis ne sara (i) de tôt moton vistournat o colhus (k), mas que^ sia san et mingui. Et plus constituem et ordonam que nul craston o moton vistournat o colhus, si es tronquât per aucuna cornadura (l) de beu o de vaqua, o en autra manieria si an affrat (l) que nos posse plus mingar, cum tau bestia non sia marchanda, que no se, venda, ne talhe en loc marchant, si no en loc accoustumat, so es assaber, à la cabriera, si es d’aucun breuter deu marquât (m), o de portaboira (m), o de autre homme que no sia breuter ; et si es d’aucun autre breuter, aus locz accoustumaz. (f) Item. Ordonam que tôt porc marchant sans malhagas (n), se venda en la brecaria marchanda susdeicta, et non allour. Et assamedis ordonam de tôt verrat mas (n) que sia sans malhagas, et aucunement marchant. Et per so que la carn deu porc es mot dopersa (0) quant es talha, e no la troba per aucunas vetz (pj malhagosa, mes que le (p) sia quant es integra, per so volem et ordonam que tout breuter o autre que taillera tau carn, si la troba malhagosa, que oste tantost la deictat, et la portias ou fàssa portar à la cabriera, comme carn gaffera (p), a la torca àd aquel de cuy (q) l’aura crompada. Et se observat entre los breuters et en totas las brecarias marchandas, que se ung homme deu mestier ou autre qui trobera aucuna malhaga, avant aquel qui talhe, ordonam que tos a tau qui la troba la demonstria £udeict breuter qui la talha, et que ledeict breuter tantost la Notes.

(a) Morceaux...telles...sains. ..quoique. (h) Estropie. . . .conduite. (b) Dus, ordinaires, accoutumés. (i) Chevreau. . . .il en sera de même. (c) Ne puisse telle . . .boucheries (k) Bistourne ou châtré. . .pourvu que. P’ed. ([j Coup de corne. . . . il soit arrivé.

(d) Quoiqu’elle soit grasse et mangeable. (m) Marche.... porte a boire. (*) Lieu, apparemment, où l’on portoit (n) Maladies. . . .gros porc mâle. les viandes de rebut - (0) Reconnoissable , à découvert. (f)Qix ’il arrivoit. (p) Manière. . .bien quelle le. . .gâtée. (g) frappé, ou chassé, ou effarouché. (q) Au compte de celui de qui. Louis XI,

à Bordeaux,

Mars 1461.