Page:Rousseau - Collection complète des œuvres t9.djvu/563

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

Chant de Metz surpasse celui des autre écoles Françoises. Les Chantres Romains apprirent de même aux Chantres François à s’accompagner des Instrumens ; & le Seigneur Roi Charles, ayant derechef amené avec foi en France des Maîtres de Grammaire & de calcul, ordonna qu’on établît par-tout l’étude des Lettres ; car avant le dit Seigneur Roi l’on n’avoit en France aucune connoissance des Arts libéraux."

Ce passage est si curieux que les Lecteurs me sauront gré, sans doute, d’en transcrire ici l’original.

Et reversus est Rex piissmus Carolus, & celebravit Romae Pascha cum Domno Apostolico. Ecce orta est contentio per dies festo Paschoe inter Cantores Romanorum & Gallorum. Dicebant se Galli rneliùs cantare & pulchriùs quàm Romani. Dicebant se Romani doctissimè cantilenas ecclesiasticas proferre, sicut docti fuerant à Sancto Gregorio Papâ, Gallos corruptè cantate, &, cantilenam sanam destruendo dilacerare.Ouoe contentio ante Domnum Regem Carolum pervenit. Galli verô propter securitatem Domni Regis Caroli valdè exprobrabant Cantoribus Romanis, Romani vero propter auctoritatem magnae doctrinae eos stultos, rusticos & indoctos velut bruta animalia affirmabant, & doctrinam Sancti Gregorii praeferebant rusticitati eorum : & cum altercatio de neutrâ parte finiret, ait Domnus piissimus Rex Carolus ad suos Cantores : Dicite palàm quis purior est, & quis melior, aut sons vivus, aut rivuli ejus longe decurrentes ? Responderunt omnes unâ voce, sontem, velut capot & originem, puriorem esse ; rivulos autem ejus quanto longius à fonte recesserint, tanto turbulentos