ni fallor, Galenus, venitque mini in dubium, de hoc ne senserit Suetonius, vbi Augustum cum pueris scribit lusisse ocellatis, vel, vt alij scribunt, ossilatis aut ossiculatis, cum vicinius aliquanto sit puerili ludo, si legas ofcillis, aut oscillatis. AL. Ritzen B. Tonteren Fladris & Brab. schongelen, schoppen Holland GAL. Baculer, ballocher
Ostracinda Lusus genus, quo ducta linea dispartitos in partes pueros dispescit, mox protecto pileo (olim id fiebat ostraco) pars quæ supinum pronumve eius casum diuinarit, alteram in fugam dilapsam insequitur. deprehensus (asmum nominabant) considet repetitque cantionem, nostra lingua quæ sonat, Hol oft bol, quod est, Cauum ne an planum : vel luysen oft noppen : velut olim is diuinandum occinebat, Nox an dies, ὀστραχίνδα Polluci.
Phæra golubus Virg. σφαῖρα. AL. Klotz B. Cloot, bol GAL. Globe, boule ITAL. Globo H. Pelota
Pila Cleso, pila lusoria Plin. manuaria aliis. pila recussabilis & Italica Aureliano, a repercutiendi vicibus. σφαῖρα μαλαχή Polluci, πῖλοϛ Suidæ. AL. Ballen B. Bal, cætsbal GAL. Esteuf, pelotte ITAL. Balla, palla H. Pelota AN. Balle
Pila clauaria quæ claua plumbata expellitur, duriore spissioreque tomento infarcta. AL. Ballen die man mit Kolben schlegt B. Slachbal, koluebal. hanc crediderim esse, quæ trigonalis martiali, nisi fallor, dicitur, præduram firmoque stipatam pilo H. Pelota de los ciudadanos
Pila paganica Mart. laxior, & vel lanea, vel pluma mollive pilo farcta, paganis, hoc est, pagorum incolis vsitata. AL. Dorff ballen B. Een lackenen oft sachten bal, pappært Flandris H. Pelota de los aldeanos
Pilæ lusoriæ quadruplex refertur a Polluce & Eustathio ratio : nimirum.
Plistobolinda Ludus, quo qui plura iactu numerat puncta, appositam argenti summam aufert. πλειστοβολίνδα Polluci. AL. Meiste Augen. Vberwurff B. Meeste oogen GAL. Plus de points ITAL. Piu ponti H. Tiro demasiado, mas puntas
Raptim ludere in cælestis pilæ lusu, quando volitantem pilam excipimus rapimusque. AL. Den Ballen empfahen, vnd widerumb schlahen B. Den bal geraken, oft ontfangen, ende wederom slæn Porro tribus hisce modis in pilæ lusu agitur, vt Datatim sit, quando in tectum pergulam ve a datore adiicitzur : ex pulsim autem, quando vel de tecto ex cepta, vel solo illisa in longum expellitur : raptim vero, quando vltro citroque volans pila repercutitur : id quod in sphæristeriis & palma fit & reticulo.
Refractio ἀπόῤῤακιϛ, vbi solo alliditur identidem resultans.
Reticulum Ouid. Instrumentum chordis intentum siue maculis : quibus pila excipitur expelliturque. AL. Kaggeten B. Rackette GAL. Raquette ITAL. Spargula, rachetta H. Raqueta
Schoenophilinda Consessum puerorum circulo sedentium obit vnus, funiculumque aut muccinium, aliudve quid apud vnum aliquem deponit, qui si dolum non præuiderit, antequa circumcursarit ille, vicem illus obire cogitur. σxοινοφιλίνδα. Pol. B. Cock cock heeft geleyt, hoc est, Gallina exclusit ouum
Scruporum duodecim Iusus Fabio. σχιραφία, σχιραφίζειν Polluc. B. Damen GAL. Le ieu aux dames. Ioannes Frisius Germanis dici ait, Der Zwolfftstein
Senio Persio. Mart. Latus tesseræ sex ostendens puncta. ἑ\κ, ἑκίτηϛ, πλήρηϛ Zenobio, χῶοϛ, συνωριχώϛ. AL. Sechs B. Sijs, secken GAL. Six ITAL. Sei ponti H. Seys puntos en el dado
Sphæristerij nomine censeri quoque potest locus, in quo globis certatur, siue ad paxillum humi depactum expulsis, siue per annulum adactis. B. Rolbane, kosbane, bolbæn, klootbæn, beygelbæn
Sphæristerium Plin. Iun. Lampridio, Locus exercitio pilæ potissimum desigantus. σφαιριστήριον. AL. Ballenspiel B. Cætsspel GAL. Tripot, ieu de paulme ITAL. Giuoco di palla H. Iuego de pelota
Staciuli Catoni, Gestus saltatorij, quibus ad statos musicos concentus subsistunt. ὑπορxήματα. vnde Staticulos dare, pro saltare, dixerunt Cato & Plautus. AL. Der Pasz B. Den pas GAL. Le pas ITAL. Il passo
Tali Cicer. ἀστράγαλοι, ἀστραγάλαι apud Iones. ἂστριεϛ Callim. ἂστριxοι Aristoph. AL. Kondon B. Konten in bubus, bickelen oft pickelen oft hilteken in ouibus GAL. Talons ITAL. Taloni H. Cornicoles
Talus Cic. talorum iactus Ouidio astragalismus. Ludus erat puerilis, qui quaternis fiebat talis ἀστραγαλισμόϛ. AL. Wurffelspiel, Wirten B. Hiltekens spel, kotenspel. illud ouillis talis, hoc lusus genus bubulis constat H. Iuego a caruicol
Talus pronus πρηνήϛ Aristoteli, qui iactus prosper erat. B. Kote die stooft kote cuys
Talus supinus qui cauuum ostendit. ῠπτιοϛ, Aristotel. Iactus infelix. B. Kote die schijt
Tessera Liuio χύβοϛ, πεσσόϛ. AL. Wurffel B. Teerlinck GAL. De, det ITAL. Dado H. Dado
Tesserarij ludi iactus notiroes sunt Venus, Senio & Canis.
Tesserarius ludus ab astragalismo diuersus. πεττεία. χυβεία, πετεία σxολῆϛ ἀλυπήϛ διατριβή Gergiæ, τερπνόν ἀργίαϛ ἂχοϛ Sophoc. alea
Cicer. AL. Allerley Bretspiel mit Wurffeln B. Alderhande wæchspel met teerlingen GAL. Tout ieu de hazard, ou a dez ITAL. Ogni giuoco di dadi H. Qualquier iuego con dados
Turbo Tibullo, turben, vt Sosipatro placet. βμβικ, ῥόμβοϛ, στρόμβοϛ, στρόβιλοϛ [στρόβῖλοϛ] Platoni. AL. Topff B. Top, tol, nonne GAL. Toupie, sabot, trompe ITAL. Trottolo, pirlo H. Trompo, peonca
Venus in tesserario ludo (qui ternis obibatur tessris) supremus erat iactus & felicissimus, ter senarium explens. (sic enim apud Parphyrionem decui olim interpolandem esse vocem, tricenarium.) AL. Drey mal sechs, wenn man rumpfft oder mit dreyen Wurffeln wurfft B. Drie sijsen, alsemen rijfelt, oft met drie steenen worpt GAL. Trois six, quand on ioue a trois dez ITAL. Tresei, quando si giuoca con tre dadi H. Tres seys, entonces que se iuega con tres dados Dicebatur & Venus in talario ludo, qui quaternis talis constabat, vbi nullus talus eodem vultu staret, vt Martialis loquitur, sed diuersam singuli faciem ostenderent.
Versus Plauto, Cum qui saltat, in orbem sese versat & circumagit.
DE MAGISTRATE ECCLESIASTICO.
CAP. XXXV.
ABBAS dictione Syrapatrem significante. archimandrita, velut ouium siue mandræ pastor. ἀππαϛ ἀρxιμανδρίτηϛ. AL. Abt B. Abt GAL. Abbe ITAL. Abbate H. Abad, prelado de monges, o frayles
Aeditimus Cicer. Varr ædituus Plin. templi curam gerens & custos. νεωχούροϛ, τεμένωροϛ, τού τεμένουϛ προεστώϛ Straboni, πυλωρόϛ D. Ignatio, τού ναού προστάτηϛ, ἱεροχόμοϛ, ἱερόδουλοϛ. AL. Kirchenhutur, oder Sigrist B. Kerck meester, Kerckbewærder, oft Coster GAL. Secretain, sacristain, marguillier, garde des choses sacrees ITAL. Sacristano H. Sacristan, guardador del templo
Agyrta μητραγύρτηϛ Halicarn. μηναγύρτηϛ Eusebio, ἀγύρτηϛ, θεηπόλοϛ Suidæ, ὀxλαγωγόϛ, circulator dici potest, qui lararia circum pagos circumuehit, præstigiisque verborum vulgi aures onerat. AL. Landtstreicher, der das Himmelreich macht B. Een Casseboeue, Casiager, oft Muylstooter GAL. Reliquarie ITAL. Che porta di gua & di la a monstrar le reliquie H. Que muestra aquay colla las reliquias
Anachorita qui in solitudinem discedit. cremitam vocant. ἀναxωρίτηϛ. AL. Ein Hermiter, Einsidier, Waldbruder B. Een Eremijt, oft Cluysenær GAL. Vn eremite ITAL. Vn ermitannoH. Vn ermitanno
Antistes Liuio, præsul, ἔφοροϛ. AL. Prelat, Prior B. Prelæt, Prioor GAL. Prelat. Prieur ITAL. Prelato, o priore H. Perlado
Antista Cicer. sacerdos primaria. AL. Abdissem B. Abtisse, Priorinne, de Moeder GAL. Abbesse ITAL. Abbatessa H. Abadessa de mongas
Archiepiscopus ἀρxιεπίσχοποϛ ἀρxιθέωροϛ, ἀρxιερεύϛ. AL. Ertzbischoff B. Eertsbisschop GAL. Archeuesque ITAL. Arciuescouo. A. Arcobispo
Causiatus vel purpuratus pater, cardinalis, rex sacrorum diciposse videtur, quod is solus Pontifici maximo subijciebatur. ἱερομνήμων AL. Cardinal B. Cardinæl GAL. Cardinal ITAL. Cardinale H. Cardinal
Censor ecclesiasticus ἀρμοστήρ ὁ εἰϛ τό εὐ= ζῆ|ν διατάττων Areopa. schol. ἱερονόμοϛ. AL. Prouisor, oder Dechant B. Prouisoor, oft Deecken GAL. Prouiseur, ou doyen ITAL. Prouisore, o decano H. Prouisor, o decan
Ceroplastes qui cereas imagunculas fingit. AL. Der Wachssen Liecht vnnd Bilder macht B. Wassen Keersen oft Beeldenmæcker GAL. Faiseur d'images de cire ITAL. Chi fa delle imagini di cera H. Que labra las images de cera
Coenobiarcha Præfectus vel antistes monachorum aut coenobij. μοινοβιάρxηϛ. AL. Der obriste im Koster B. De Pater van den Conuente, de Prioor van de Monicken GAL. Le prieur d'vn conuent ITAL. Ilpriore d'vn conuento H. El prior del monasterio
Concionator Cic. ecclesiastes. δήμοδιδάσχαλοϛ Synesio, πανηγυρίστηϛ Nazianz ἐχχλησιαστήϛ. AL. Prediger, oder Predicant B. Een Predicant, oft predicker GAL. Prescheur ITAL. Predicatore H. Predicador
Cuiro Arnobio, pro sacerdote curiæ præfecto, quem parochum & curatum, vel ædis sacræ moderatorem vocamus. AL. Pfartherr B. Pastoor, Prochiæn, Prochiepape, Curæt GAL. Cure, pasteut ITAL. Plebano, pastore, curato H. Pastor