Coena recta Suet. in qua nil deerat necessarium mensae apparatui. δεῖπνον εντελέϛ Luciano. AL. Ein freyes, vnnd wol zugerustes Nachtmal B. Een rustich, lustich ende open maeltijt G. Vne cene tresrichement ordonnee IT. Cena bella et benissime ordinata H. Cena muy magnifica
Coena terrestris Plauto, coena Cynica Petronio, quae leguminibus, holeribusque terra enatis constat, cibisq. inemtis. δεῖπνον χυνιχόν AL. Welsch mahl B. Een mael vantwee haselnootkens, van salaet ende cruydekens G. Soupe d’herbes IT. Cena Fiorentina, et d’herbucci H. Cena de saladilla, y de yeruas
Coena viatica Plauto, qua peregre reuersos amici excipiebant. AL. Ein willkumb Mahl B. Willecom maeltijt G. La bien venue IT. Pasto che si fa a gl’amici venuti di suora H. Combite de amigos venidos de otra tierra
Coliphium Iuuenali et Martiali, Placenta aut panis pugilum, solidi nutrimenti, quod membris robur conciliet, χωλίφιον.
Commeatus Cicer. copiae Cassiodoro pro alimonia publica priuatave. βίοτοϛ Homero, ἀγορά Diodoro, τροφή, ἐπιτήδεια Xenop. σιτοπομπεεία Eunapio. AL. Profandt, Zebrung, Fursehung, oder Fusorg mit Speiss B. Prouande, victalie G. Viures IT. Commeato H. Vitaullas
Condimentum ἣδυσμα, ἂρτυμα, χαρύχευμα Aristoph. interpr. AL. Gewurts, oder was die Speipss geschmackt mackt B. Sauce, confiitsel G. Sauce, assaisonnement, confiture IT. Sapore, saoretto Venet H. Adobo de manjares
Conuiuium συμπόσιον, σύνδειπνον Lysiae AL. Ein Mahl, Gastenmahl, Gasterey B. Een gasten mael, gastery, weerdschap G. Conuiue IT. Conuito Bocc H. Combite de muchos
Crustula metaphorice vsurpari potest pro eo quod in superficie calefacti lactis aliarumve rerum coit atque concrescit, quod Galeno et aliis γραῖα et γραύϛ dicitur: a rugarum senilium, in quas contrahitur, similitudine: vetulam interpretes verterunt. AL. Das Hautlin, oder Rindle B. Vlies, quasi membranum dicas H. Natas
Crustulum Horat. Pemmatium e farina, melle, (aut, vtnuncsaccharo) lacte, et similibus confectum opere pistorio πεμμάτιον. AL. Offlaten B. Oblaet, oblye, waeffele G. Oublie, gauffre
Crustum vel crustulum Hor. yωμίον. AL. Die Rinde am Brot B. De korste, oft stuck broots G. Crouste IT. Crusta H. Corteza de panpara comer
Cupediae Cic. scitamenta Plauto, Macrobio, mattya vel mattea Martiali et Sueton. matteolae diminutiue apud Arnobium, pro ganeatis ciborum deliciis, quibus irritatur orexis. Dictae autem cupediae acupedinis foro, vt scitamenta a scito sapore.ματτύη Athenaeo, νώγαλα, νωγαλεύματα. AL. Schleck, Schleckerspeiss oder Bisslin B. Leckerny, leckerbeetken, sleckerny G. Friandise, friand lopinet, morceau friand IT. Cibi delicati H. Golosinas
Diarium Petron. Arbitro, Diurnum cibarium AL. Ta’gliche Speiss, oder Speiss nur auff einen Tag B. Spisse oft prouande op eenen dach G. Viande ou viure pour vn iour IT. Vinanda per vn giorno H. Prouision para vn dia
Echinus conditaneus ἐxῖνοϛ ταριxηρόϛ. Ventriculus bouis conduus. AL. Eingemachte Wammen B. Pans in de sult, gerolde panse, inghemaeckte pensen Porro ἐxῖνον dici proprie bonis ventriculum, a Nicandri scholiaste annotatum est. Sunt autem vt tres eius partes, ita et tria nomina: χεχρύφαλον, ἐxῖνον, et ἢννιστρον. ac μεχρύφαλον quidem a reticulatis ad puellarium vittarium modum plagis cancellatisque, Belgica lingua vittam similiter vocat De huyue: ἐxῖνον vero ab aspredine nomen habentem, eadem appellat De menichvoude, quasi πολύπτυxον. quod nomen illi indidit quoque Nicandri interpres. Eundem echinum nuncupamus etiam T’boeck, ob multiplicia volumina ceu pagellas, quae non parum negotij facessunt coquis illum emundaturis. Pantices Plautino vocabulo Nebrissensis vocat intestina illa pelliculata, exponens. Postremo ἣνυστρον, De roode, a rubedine peculiari nominamus.
Embamma Columellae, Acetum ad intingenda obsonia conditum, intinctus Plinio. ἔμβαμμα, ὀκόϛ σχευαστόν Vlpiano. AL. Bruhlin darinne man tunckt B. Dunne sausse, oft indopsel G. Saupiquet, sauce IT. Salsa, sapore H. Mojadura
Epulae dapes pro cibis in vsum hominum comparatis. Seruius Honoratus dapes vult esse regum ad deorum epulas, priuatorum. θοίνη, σιτίον. AL. Kost, Speiss B. Cost, spijse, leckere spijse G. Viandes, viandes delicates et quotidiennes IT. Cibi H. Manjar, comida
Epulum Populare conuiuium, δημοθοινία Aristinaeto, πανδαισία, δαῖϛ, ἑστίασιϛ, θάλεια, εὐωxία θοίνη. AL. Gastfrey Mahl, oder kostliche Gastung B. Warschap, groote heerlicke maeltijt, de Gulde, groot banquet G. Festin, banquet IT. Banchetto, o festino, o conuito grande, pasto H. Combite publico
Epulum ferale, epulae ferales Plin. epulum funebre Cic. parentale. νεχύσιον περίδειπνον. AL. Todten oder Leichmal B. Wtuaert maeltijt G. Conuiue de funerailles IT. Conuito delle esequie H. Combite de las esequias
Esca, epulas in feris Virgilius dixit, vt Horat. tinearum epulas. ὀxή εἲδαρ Hom. αὑ/η Lycophr. δρώμη Q. Calab. θοινατίριον Eurip. AL. Aas B. Aes G. Amorce, mangeaille, viande IT. Esca H. Yesca
Faliscus venter Statio, ventriculus fartus, δέλφύϛ. AL. Aussgefullter wam bluthundt B. Gevulde oft gestopte pensen H. Banduio relleno
Farcimen Varro. Intestinum concisa minutim carne similive fartur oppletum. ἀλλάϛ. AL. Wurst, Fulle B. Worst, beulinc G. Boudin, saucisse, ou ando uille IT. Salsiccia, lucanica H. Longaniza, o salcicia
Farraceum Ex alica farris edulium. φαῤῥάμιον Halicarn. AL. Brey B. Potbuelinge, wolling, Flandrorum fortasse G. Potage ou gasteau fait de farine de froument IT. Menestra o foccaccia di formento H. La oblada o tarta de farro o de trigo
Frustum Cicer. frustulum. τρύφοϛ, yώυνον Eustat. πυρνἰϛ, χόλαβοϛ, χλα=σμα, ἂχολοϛ, θραύσμα. AL. Stuck stucklin B. Stuck. stuckken G. Piece, lopin IT. Pezzo, particella H. Pedacuelo, catico
Globulus Catoni, Edulij genus globi in modum conuolutum, cuiusmodi vsitatus est coenobiis quadragesimae tempore, e farina, oleo, et passis vuis concinnatus, globi speciem referens ἐπιχύχλιοϛ Ath. AL. Kuchle B. Olycoeck G. Gasse musaux H. Buenoles
Hecta vel hetta Festo Pomo. pusula, Pustula in panis crusto assurgens: vnde manauit prouerbium Hectae facere pro vili pendere, ἀττάραγοϛ, φλύχταινα, yωθίον Athen. ὁ/θεν ἢ ταροιμία, ω(ϛ ἀττάραγον λογίζεσθαι ἢ τίθεσθαι, ἀντἰ τού τριxολογεῖιν AL. Ein Brotblatterlin, so mans bacht B. Blader opt broot G. Petite vessie du pain IT. Bolla o uesica del pane H. Ampolla o vexiga de pan
Ientaculum Sueton. prandiculum Festo ἂχρατον, (quia antiquitus ientaculum erat buccea e meraco vino, testante Athenaeo) ἀχράτισμα, διανηστιμόϛ Athenaeo. AL. Frustuck, das Morgenessen oder Vrot B. Den onbijt G. Le desiuner IT. Collatione H. Almuerzo de mannana A. Breakefaste.
Illinctus, ecligma ἔχλιγμα. AL. Ein warmes Supplin B. Een suypen oft slickeringe G. Quelque brouet ou ius pour humer IT. Qualche brodo che si piglia caldo beuendolo
Intrita et intritum Martiali, pro cibo in mortario subacto, quomodo et Donatus interpretatus est. ὑπότριμμα Gal. Im Morser Lerkniste vnnd zerstampste Speiss. B. Gestampte spijse, collice gestampt G. Viande pilee ou broyee IT. Cibo pesto H. Majada para comer
Intrita Plinio, Cibus qui interitur, aut infriatur βλήθα, βλῆμα Athenaeo. AL. Ein gebrockete, ein gebrosambte, ein geriebene Speiss B. Gebrocke oft gereuen spijse, ingebrockt oft gemorselt eten G. Viande broyee et menuisee
Isicium vel vt alij, insicium, quod miculis insectis carnium, iisque cum aruina fartis constet. ἴσιχοϛ. AL. Saltziss B. Saucijs G. Saucisse IT. Salsizota, salsisa H. Salcitia
Ius Terent. iusculum Cato. ζωμόϛ, χαρύχχη. AL. Bruhe, Supp, Bruhlin oder Supplin B. Sop, vleeschsop, iuysken, iuys, dunne potage G. Brouet, du ius, potage commun IT. Menestra, broetto Venet H. Caldo de la carne o del pescado
Iusculum coactum AL. Soltzen B. Geleye G. Gelatine IT. Gelatina H. Eladura
Laganum Placentae similaginea farina in oleo frixa, cuius vice butyro nos vtimur ῥύημα Gal. λάγανον Hesych. et Athenaeo: voce lagani non puto vsum fuisse Horatium, cum codices probatiores praeferant ibi lachani catinum, pro cibo inempto et facili. B. Pannecoecke G. Bignet ou crepet IT. Lasagna H. La lasana
Lardum Plinio, laridum Plauto, quasi laris edulium, aut secundum alios, late aridum xοιρεῖα σάρκ. AL. Speck, schweines Fleisch B. Speck G. Lard, bacon IT. Lardo H. Lardo
Lardum rancidum AL. Garstich vnnd faul Speck B. Garstich Speck G. Lard rance, chansi IT. Lardo rancido H. Lardo rancioso
Leuare annonam Cic. laxare Liuio AL. Wolfeil machen, abschlagen B. Goeden coop, afslach, oft goeden tijt maken G. Causer le bon temps ou le bon marche IT. Far l’abondanza, et esser cagione del bon tempo H. Hazer abondancia, y que la vitoualla sea barata
Libum Virg. Dulciarium opus e melle, farre, et oleo. yαιστόϛ. AL. Fladen B. Vlade G. Gasteau
Liquamen Colum. Pinguedo ad ignem liquata. τῆγμα. AL. Geschmaeltz, oder zerlassenes Schmaltz B. Geschmolten vet, droopsel G. Graisse ou sein fondu IT. Grasso o seuo colato H. Manteca o otra cosa como es el sain, deretida
Lucanica Mart. botulus, Farciminis genus e suilla carne confecta. ἀλλάϛ. AL. Wurst, Bratwurst B. Worst, metworst, braetworst G. Andouille IT. Luganiga. Longaniza, morcilla
Mansum Cic. Quod nutrices in os infantibus inserunt. μάσημα, ἔνθεσιϛ. AL. Gekaute Speiss B. Gekuyde spijse G. Masche IT. Masticato H. Mascado
Medulla panis μύελοϛ ἢ τό μεσαίτατον τού ἂρτου. AL. Das weich im Brot B. Het weeck vant broot. La mie du pain IT. Midolla del pane H. El meollo del pan
Merenda Plauto, proprie olim prandium dicebatur, quod meridie daretur. Nonius cibus cibum qui post meridiem sumitur, interpretatur ἑσπέρισμα. AL. Das abendt Brot oder Essen, vnnd Zundern essen
