Słownik etymologiczny języka polskiego/grzebać

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

grzebać, grzebię, czem zastąpiliśmy pierwotną odmianę: grześć lub grzeć, grzebę, co panuje wyłączne w 14.—16. wieku (»grzebienie ciał«, pogrzebę, pogrzebł); najczęściej złożone z po-: pogrzeb, pogrzebny, pogrzebować (oddawna tylko pogrzebywać), zresztą z za- i wy-; grzebak; grzebnąć; grzebiołucha i grzebołucha, ‘rodzaj jaskółki’ (jest i grzebułka); p. zgrzebło i grzebień; grób; grzonąć (1636 r., ‘oddzielić’), odgrzonąć; zgrzebie; grobla; grabić. Rozróżnianie dwojakiego, różnego grzeb- (jednego dla ‘grzebania’ i ‘grobu’, drugiego dla ‘grabienia’, ‘wiosłowania’, cerk. grebą, greti, rus. griesti, griebiec, ‘wioślarz’, griebło, ‘wiosło’) nie uprawnione (a już mowy być nie może o jakiemś trzeciem grzeb-, cerk. o(t)grenąti sę = nasze odgrzonąć się, ‘wstrzymywać się’). Lit. grēbti, ‘grabić’, grabus, ‘zgrabny’, łotew. grebt, ‘wydrążać’, ind. agrabham, ‘uchwyciłem’, niem. graben, grub, grübeln; na Litwie szczególniej z o, grobti, ‘chwytać’, grobeklis, ‘rzezimieszek’, grobas, ‘kiszka’, obok e, grēblys, ‘grabie’.