Słownik etymologiczny języka polskiego/kał
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Artykuł w Wikipedii
| |
 Strona w Wikisłowniku
| |
kał, kalić, kalać (»niepokalane poczęcie«), kalny, kalisko; kalenica i kalonka, ‘snopki z gliną na dachu’, ‘szczyt dachu’. Najstarsza nazwa miejscowa słowiańska: Kalisz (Calissia około r. 150 po Chr.); jest ich i na Zachodzie, w Pomorzu, Meklenburgu, sporo; toż samo Kałusz na Wschodzie; kałuża; złożone: kałamącić, kałamucić, ‘wodę czynić kalną’; na Rusi i na Południu kaługa i kaluga, kalamutiti, częste, czes. kaluha, ‘kałuża’, kalous, ‘sowa, ptak nieczysty’. Zakał; zakalec, ‘źle upieczone ciasto’, rus. zakalina. Ale zakał znaczy w rus. ‘stalenie rozżarzonego żelaza’, już w cerk. kaliti (żelazo), ‘hartować je w wodzie’; zakalony, ‘zahartowany’, i u nas znane, — czy to nie od tego samego kału, kaliska? Staroruskie skałusz, ‘kałuża’; więc forma pierwotna skał- (łac. squalor, sguālus, ‘kalny, brudny’), a odpowiednik z r w grec. skōr = nasze skar-, p. szkaradny.
