Słownik etymologiczny języka polskiego/krasa

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

krasa, ‘barwa (czerwona)’, ‘piękność’, okrasa (o ‘tłustości, w potrawach’); u pisarzy ze wschodniej, ruskiej połaci ulubione; od krasy kraska, ptak, krasnowrona; krasny i kraśny; krasnoludek (kraśnię, krasnalek, kraśniak), ‘karzełek (od czerwonej czapeczki nazwany)’; krasomówca (z licznemi urobieniami); krasszy, a do tego przymiotnik pierwszego stopnia krasy, stąd krasek (‘pachołek krasny’, 1549 r.); krasić (sukno szarłatem; kartofle słoniną, okraszać); ‘trzebić’ (»wieprz niekraszony«); kraszanki (ruskie), ‘pisanki’; »czyrwona róża krasnością (się równa N. P. Marji)«, wiek 15.; nazwy krów: krasula (z białemi płatami), ‘pstra’ (krasista i krasiata); krasikoń, ‘koniczyna’ (już w 15. wieku). W cerk. nie używa się tego pnia o ‘barwie’, lecz wyłącznie o ‘piękności’, ‘świetności’ (w staroczes. również); pochodzenie wątpliwe (lit. krosnis, ‘piec’, więc niby od ‘światła-gorąca świetny’,?). — Czy kras, ‘kolor’, r. 1532, poprawne ?