Słownik etymologiczny języka polskiego/mir
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Artykuł w Wikipedii
| |
 Strona w Wikisłowniku
| |
mir (w 15. wieku wyłącznie; od 16. w. i mier), ‘pokój’, ‘glejt’, ‘prawo obywatelstwa’, ‘powaga’ (»nie ma miru u ludzi«); mirny, ‘zgodny’; przymirze, przymierze. Prasłowo, od tegoż pnia co i mi-ły, z przyrostkiem -r (por. co do znaczenia niem. Friede, ‘mir’, od fri- ‘kochać’, ind. prijā-, nasze przyjaciel). U nas ogólne w 15. wieku (ciągle się powtarza w ortylach, nawet złożone: mirułomca i mirołomca), później wobec pokoju zupełnie ustąpiło. Już w cerk. ma i (obce nam) znaczenie ‘świata’ (Ruś dzieli na piśmie zupełnie dowolnie dwoma różnemi znakami: mir, ‘pokój’, mir, ‘świat’, ‘gmina wiejska’), bo »świat« i »gmina« obejmywały tylko tych, co pod mirem, t. j. ‘pokojem’, żyli; więc chrześcijaństwo nie oddziałało tu wcale; to jeszcze pogańska przenośnia.
