Aller au contenu

Page:Lampryllos - La Mystification fatale, 1883.djvu/130

La bibliothèque libre.
Le texte de cette page a été corrigé et est conforme au fac-similé.

on les a fabriquées. Cependant, c’est au moyen de ces fraudes, que cette croyance a été soutenue et a pris racine dans les esprits, dont on ne peut plus l’extirper aujourd’hui.

En second lieu, M. Laemmer avoue encore, quoique d’assez mauvaise grâce, que dans l’ouvrage de saint Jean Damascène intitulé : Histoire de Barlaam et de Josaphat, et dans celui de Raban Maur sur l’Univers, on a commis des falsifications pour soutenir le Filioque[1]. Quant au

  1. XVII. In S. Ioannis Damasceni Historia Barlaami et Iosaphati, Barlaamus discipulum instruens, iubet eum credere „in Spiritum Sanctum, ex Patre et Filio procedentem.“ Versionem istam latinam emendatione indigere, non Sernikavius vidit primus, sed ante eum iam Billius et Bellarminus adverterunt. Nec minus Leo Allatius, qui : „Quod dicit Bellarminus,“ ait, „illud ex Filio additum esse ab aliquo, veram est : idque interpretatione Billii, et MScr. Codicibus, qui illud non habent, palam fit. Solent nonnuli, dum nimis cauti videri volunt, parum se cautos divendere. Quare, quisquis ille fuerit, cum legisset, Spiritum S. a Patre procedere, quasi hisce verbis eorum Graecorum, qui tantum a Patre Spiritum procedere asserunt, error induceretur, pro sua religione ac pietate, de suo illud Filioque adiecit.“

    Caeterum iam Nicephorus Blemmida, Bessarion, Gennadius aliique Damascenum bene et cum Catholica Ecclesia sensisse demonstrarunt nec unquam negasse, Spiritum S. a Filio procedere ; imo hoc ipsum evidenter admodum expressisse Lib. I de fide orthodox. cap. XV, ubi de Patre loquens subinfert : ϰαὶ προϐολεὺς διὰ λόγου ἐϰφαντοριϰοῦ πνεύματος.

    XXX. Iuxta Collectionem Conciliorum Regiam Parisiis a. 1644 editam (XIII, 107) in Concilio Toletano a. 589 celebrato Rex Reccaredus Symbolum Constantinopolitanum refertur cum additamento recitasse. Discrepant veteres Actorum Synodalium editiones, v. gr. Coloniensis a. 1530 fol. 107 et Parisiensis a. 1535 Tom. I fol. 114, in quibus illud symbolum absque vocula Filioque legitur. Quae lectio