Page:Œuvres de Blaise Pascal, II.djvu/354

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

338 ŒUVRES

sasque patiantur ad invicem rationes ac proportiones : idem autem Mathematicus corpus Physicum considérât secundario tantum atque ex accidenti, prout scilicet illud extenditur in tali spatio scundùm quasvis dimensiones et figuras, non autem secundum diversitatem materiœ et formas : unde vulgare illud : mathematicus abstrahit a mate- ria^. Physicus, e contrario, corpus physicum primo ac per se considérât prout materiale est ac mobile ; mutabile aut immutabile ; corruptibile aut incorruptibile, etc. Idem au- tem Physicus spatium mathematicum considérât secunda- rio tantum atque ex accidenti ; scilicet, prout in illo et per illud extenditur ac movetur corpus Physicum, in eodem- que taie corpus agendo, et patiendo, suas exercet opera- tiones. Vide ergo, subjunxi, quam diversa sint ea quse tu confundis, quorum scilicet et conceptus formales sunt diversi, et diversae proprietates. — Imo, inquit, habeo sane quod glorier, dum video me médita tionibus meis, ultra scientiae vulgaris termines eousque erectum, ut clare et distincte videam et cognoscam id unum idemque pror- sus esse, nempe corpus et spatium, quod vos nescio quâ cœcitate intellectus, duo distincta existimatis. — Hic ego (^sensi enim nimium amahlll morbo detineri hominem^, laudo, inquam, nec tantœ felicitati invideo : quin potius, ut illa tibi perpétua existât, votis quam possum maximiî opto. Porro ignosce, quaeso, cœcitati nostrae qua factunï est ut perlectis attente non semel subUmibus illis tuis me ditationibus ^, neque id a nobis tantum, sed insuper, a

��I. Comparer ce passage d'une lettre de Leibniz à Thomasius : « Ecce enim locum Aristotelis i3. Met. text. 3., quo expresse dicit, Geometriam abslrahere a materia, fine et eflBciente. » Gerhardt, Phil Schrhr. t. I, 1875, p. 22.

a. Les Méditationes de prima philosophie avaient paru en i64i ;

�� �