Page:Boyer d’Argens - Lettres juives, 1754, tome 3.djvu/283

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

qui n’admet point de vuide. Cette raison est une pétition de principes ; car en leur niant la possibilité du vuide, l’atôme devient donc alors divisible. Je crois, mon cher Brito, que sans avoir recours à la prétendue dureté & solidité des atômes, il est impossible de se figurer que l’on puisse diviser un pied de mouche en une infinité de parties. <ref>Spinosa a proposé dans toute sa force l’objection la plus forte des partisans de l’indivisibilité des atômes. Voici comment il s’explique. Magna & intricata quaestio de atomis semper fuit. Quidam asserunt dari atomos, ex eo quod infinitum non potest esse majus alio infinito ; & si duae quantites, puta A, & dupla ipsius A, sint divisibiles in infinitum, poterunt etiam potentia Dei, qui eorum infinitas partes uno intuitu intelligit, in infinitas partes actu dividi. Ergo cum, ut dictum est, unum infinitum non majus sit alio infinito, erit quantitas A aequalis suo duplo, quod est absurdum. Deinde etiam quaerant an dimidia pars numeri infiniti etiam sit infinita, & an pars sit an impar, & alia ejusmodi ? Voilà l’objection dans toute sa force. On ne sçauroit mieux faire sentir combien il répugne d’admettre des parties infinies dans un tout fini, & de former une infinité d’infinis chaque fois qu’on divise un tout déterminé & fini. Voyons comment Spinosa a résout cette difficulté. Ad quae omnia, dit-il, Cartesius respondit nos non debere ea, quae sub nostrum intellectum cadunt, ac proinde clare & distincte concipiuntur, rejicere propter alia quae nostrum intellectum aut captum excedunt ; ac proinde non nisi admodum inadaequatae, à nobis percipiuntur. Infinitum vero & ejus proprietates humanum intellectum, natura scilicet finitum, excedunt ; adeoque ineptum foret