Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, IV.djvu/413

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

in, 524. CDXXX. — 20 Avril 1646. 399

nullâ ratione illuftrantur, fed tanquam vera atque in- dubitata fupponuntur : vt, quôd materia Caelorum fit fluida, quôd planetse omnes circa Solem moueantur, quôd etiam terra fit inter planetas; & fimilia. 5 Vt autem primum, quod eft de fitu partium vni- uerfi explicet, fupponit : i° Solem potenter calefacerc, ac materiam, ex quà mundus componitur, effe fluidam, liquidant, permeabilem, diaphanam, quœ vi caloris ma- ioris aut minoris rarior aut denfwr éffici pojfît. 2. Cor-

10 pus denjius immijlum rariori liquido manere non pojîe, fed ferri ad partes liquidi denjiores, fi liquidum ijludfit diuerfœ denfitatis. 3. Toîi mundanœ materia?, & finguli.s eius partibus inejfe quandam proprietatem, vi cuius tota illa materia cogatur in vnum corpus continuum, cuius

i5 partes omnes continuo nifu ferantur ad Je inuicem, fe- feque a rcciprocc attrahant,vt aréîè cohœreant . 4. Denique aliam inejfe prœterea fimilem proprietatem omnibus & (ingulis terra?, aquœ, aërifque partibus, vi cuius ad fe inuicem ferantur, & fe reciprocè attrahant; adeô vt ha;

20 (fimilique etiam modo alise omnes quae aliquos plane- tas componunt, aut circumiacent) lingulse duas eiuf- modi habeant vires, vnam quœ ipfas cum alijs parti- bus fui planetae, aliam quœ eafdem cum reliquis omnibus partibus vniuerfi, coniungat. Quae fané omnia

25 multô minus intelligibilia funt vno illo mundi partium fitu, quem ipforum opevult explicare.

4 quod Terra fit etiam. — Mundanas. — 21 aut circumia- 6 : i°] primo. — 1 1-1 2 iftud di- cent] vel circumdant. — 24 0111- uerfœ fit. — 12 Toti materne nibus omis. — 25 multô omis.

a. Au lieu de seseque, Mersenne a écrit sicque, en corrélation avec vt : mais le texte de Roberval (p. 2, 1. 10 de l'édition de 1647) porte bien seseque. . . vt.

�� �