Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, VIII.djvu/278

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

248

��Principiorum Philosophle

��a33-ï34.

��LXXVII. Quomodo fiât terrœ

��motus.

��LXXVIII. Cur ex quibufdam montibus rgnis erum- pat.

��anneétuntur, illafque ex laevibus & lubricis ramofas reddunt; ac deinde hae ramofs, fuccis acribus ac me- tallicis quibufdam particulis admiflae, fulphur confti- tuunt ; & admiftae particulis terrae, multis etiam ejuf- modi fuccis gravidae, faciunt bitumen ; & cum folis particulis terrae conjun&ae, faciunt argillam ; & deni- que folae, in oleum vertuntur, cùm earum motus ita languefcit, ut fibi mutuô plané incumbant.

Sed cùm celeriùs agitantur, quàm ut ita in oleum verti poflint, fi forte in rimas & cavitates terrae ma- gna copia affluant, pingues ibi & craflbs fumos com- ponunt, non abfimiles iis qui ex candelâ recens ex- ftindâ egrediuntur; ac deinde, fi quae forte ignis fcintilla in iftis cavitatibus excitetur, illi fumi proti- nus accenduntur, atque fubitô rarefaéti, omnes car- ceris fui parietes magnâ vi concutiunt, praefertim cùm multi fpiritus ipfis funt admifti : & ita oriuntur terrae motus.

Contingit etiam aliquando, cùm hi motus fiunt, ut parte terrae disjeétà & apertâ, flamma per juga mon- tium cœlum verfus erumpat. Idque ibi potiùs fit, quàm in humilioribus locis : tum quia fub montibus plures funt cavitates, tum etiam, quia magna illa fragmenta, quibus confiât terra exterior, in fe invicem reclinata, faciliorem ibi praebent exitum flammae, quàm in ullis aliis locis. Et quam|vis claudatur terrae hiatus, fimul ac flamma hoc paéto ex eo erupit, fieri poteft, ut tanta fulphuris aut bituminis copia ex montis vifceribus ad ejus fummitatem expulfa fit, ut ibi longo incendio fufficiat. Novique fumi poftea in iifdem cavitatibus rurfus colledi, & accenfi, facile per eundem hiatum

��10

��i5

��20

��25

��3o

�� �