Qcibμig an bd üoficl. 413
vos Batavisnsitis viciniores, et in crehro cum iis commercio, facile per amicum inde habebis, schednla ad Bihliopolam Troyelium missa, quam hic adjungo. lnterea vale et fave.
Dabam Hanoverae 7 Novembr. 1740.
Lxxvu.
Qeilmiå au beê iåoffeê.
Accepi hodie fasoiculum tuum complexum plura opuscula ad res Sinicas pertinentia, in unum consuta : et libellum adhuc solutum, cujus inscriptio est : Supplément des Mémoires pour Rome. Sed fasciculus ipse apertus erat nulloque sigillo munitus, ut adeo hand sciam satis, an non lilerae, quas nullas reperi, aut alia quaedam inde fuerint subiracta. Multas pro munere gratissimo gratias ago. ln iis libellis duo mihi prae caeteris placuere : is, qui inscribitur Histoire Apologétique de la conduite des Jésuites de la Chine, et Snpplementlum quod dixi. ln historia illa Apologetica notatu dignum mihi visum est, quod habetur pag. 6 Mahumetanos, quos ldololatriae maxime inimioos esse constat, a ceremoniis Sinicis non abhorrere, et quod Edictum lmperatoris Sinici repertum est, A. D. 1384 éditum, quo prohibitum est, Confucium inter idola coli. Placet etiam, quod Archiepiscopus Manillarum et Episcopus Zebutensis, qui tempore Urbani VIII (ni fallor) contra Jesuilas ad Pontificem scripserant, melius edocti, aliis literis querelas revocarunt ; quod Navarreta Dominicanns bis terve vacillavit ; quod Moralez décretum Romae impetratum non produxit, aut certe ita restrinxit, ut.lesuitis non adversaretur ; quod denique non nisi pauoiores ex Missionariis, et plerumque minus périti rerum Sinicarum, ceremonias gentis oppugnavere. Sed Supplémentum res magni non minus momenti snppeditat. Narratio rerum à Cardinali Tumonio actarum, etsi a dissentiente, a viro tamen gravi, nec certe Jesuita profecta, multam habet speciem veri. Et puto, ab Episcopo Cononiensi ipso non negari, Cardinalem non satis circumspecte aut reverenter egisse apud Monarcham Sinarum. Bina deinde décreta hujus magni momenti judico, nec video, quomodo judicium ejus et virorum gentis insignium recusari possit, quando de significatione verborum agitur. Et fac, aliam vnlgo opinionem antea fuisse, certe nnnc cessat, postquam Imperator exposuit, quo sensu ritus et signa
