Page:Thresor de la langue francoyse, 1606, 1, Masset, Aegidius, Nomenclator.djvu/184

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée
DE PARTIBVS ÆDIFICIORVM CAP. LII. 121

IT. Tinnaciolo H. Tina para banarse

Labrum Locus quo vinum e lacu transfertur.

Lacunar Horat. lacunarium, laquearium, laquear Virgil. lacus Lucillio. φάτνωμα, τέραμνον, ω)όν Athenæo. Tignum concamerationis. AL. Vertaflung einer Bunne oder Tyle B. 'Tghespan van een Solder oft Ghewelsel GAL. Le planchier d'vne maison ITAL. Il solaro H. El sobrado o entresuelo

Lacus in quo ceruisia refrigeratur. AL. Külwasser Fasz B. Coelvat, cuype GAL. Vaisseau pour mettre la biere a refraischir ITAL. Vaso per mettere il vino in frescho H. Vaso para metter el vino en frio

Lacus Virg. Vas amplum, in quod mustum prælo expressum recipitur. ληνόϛ. B. Wijnback GAL. La cuue H. La cueua

Lacus Colum. quo distinguitur granarium separandis leguminibus. AL. Kornkast B. Opschuttinghe van verscheyden coren, ecn corenkiste

Lacus mortarium Vitru. Conceptaculum, vbi calx rutro subigitur, maceraturque. AL. Das ort da man den Kalch oder die Pflaster ruret B. De Cuyle oft Plætse dærmen den Calck beslæt GAL. Lieu oû on fait le mortier ITAL. Luoco doue s'acconcia la calce con l'arena H. Mortero de cal y tierra

Lamina lamella. Sectilis laminæ tabula. λεπίϛ. B. Scalie, oft Leye GAL. Ardoise

Lapis frontatus Vitru. qui vtrinque læuigatus parietis crassitudinem exæquat, διάτονοϛ ἢ διάτοροϛ λίθοϛ. AL. Schloszstein B. Ghesloten Steen, doorgænde Steea GAL. Pierre passant les deux parts du mur ITAL. Pietra che passa amendo e le bande del muro H. Perpiano

Later Cic. Ad solem arefacta argillæ massa. πλίνθοϛ, πλίνθοϛ θολερή. lateroulus crudus Plin. AL. Ziegel, ziegelstein B. Rouwe Careel, onghebacken Carel GAL. Bricque ITAL. Quadrello, mattone H. Ladrillo

Later coctus Vitru. laterculus coctilis Plin. testa Vitru. later igni excoctus πλίνθοϛ, ὀπτή. AL. Gebranter Ziegel B. Backsteen, ghebacken Careel GAL. Bricque cuite ITAL. Mattone cotto H. Ladrillo coho

Latrina Varr. priuati vsus est. εὐμάρεια Polluci, ob commoditatem deplendæ corporis saburræ. AL. Heimlich Gemach, a latente eius vsu, quomodo latrina a latendo nomen accepisse putatus : quamuis a lausando quasi lauatrinam malint alij B. Heymlick, nimirum a latendo : priuæt, cackhuysken GAL. Retrait, priue, necessaire, basse chambre, latrine ITAL. Latrina, secreto, necessario. H. Necessario de la casa, priuad

Lauacrum Agrill. nymphæum Plin. λοετρόν, νυμφαῖον. Balneum in quo quis lauatur. AL. Wasserbad B. Watterbat GAL. Lieu a se lauer ITAL. Lauacro, luoco da laurse H. Lugar do se lauan

Louaculamentum Colum. Receptaculum fere vimineum, in quo aues nidificant nidus σηχόϛ. AL. ein Korb darinn die Wogeln ihre Nast haben, nast B. Een nest GAL. Vne ruche ITAL. Nidio Florent H. Nido

Loculamentum fictile columbarium fictile Colum. capsula fictilis, in qua nidulantur aues. AL. Ein Hafen darinn die Vogeln jhre Nest machen B. Een pot dær de Vogelen inne nestelen, een spreupot

Longurij Var. Cæs. δολιχαἰ χάμαχεϛ. Perticæ oblongæ transuersim fere poni aut figi solitæ. AL. Lange tramel, Haglatten B. Latten, Langeribben, Recken GAL. Perches longues ITAL. Pertiche lungeh H. Pertiga luenga

Lorica Vitr. Corona tectorum, quæ præcipitium prohibet θριγχόϛ Hom. περίβολοϛ στεφάνη Didymo. AL. Schirmtachle, Zinnen B. Transse, Tinnen

Lutum Paleatum Plinio, aceratum Festo, intrita Plinio. πηλόϛ. Argilla acerum segmentis quisquiliisque subacta, qua parietes cratitij fere latantur. AL. Kaat mit Habercafel gemischt B. Kleye oft Leem met gecapt Stroo B. Bauge, mortier de terre ITAL. Mortario de paglia H. Mortero de tierra y paja

Machina supra scenam locus, vnde ex improuiso deus aliquis apparebat. μηxανή Luciano, θεολογεῖον Polluci.

Marmoratum quod calce & contuso marmore constabat. AL. Mortel oder pflaster von marmelstein vnd Kalch gemischt. B. Moortier van Marbelsteen ende Calck gemengt

Menianum Suet. Pergula proiecta a quodam Menio, qui abligurito patrimonio, domoque vendita, extra columnam (quam sibi vnam reliquam seruauerat) tabulatum pergulamque proiecit in spectaculi vsum. ἐζώστηϛ. AL. Vberschutz B. Ouersteecksel GAL. Saillie de maison

Mesaula Vitrus. Ingressus peruius inter Andronem & Gynæceum. AL. Gang B. De ganck

Meta Horat. Palus acuminatus in stadij fine positus, circum quem gyrabant cursum. τέρμα Hom. νύσσα Eid. στήλη Soph. χαμπτήρ, a flectendi argumento.

Meta Paulo, inferior molælapis, tametsi diuersum Grapaldus sentiat B. De leggher GAL. Le bas du moulin ITAL. Maciguo di sotto H. Muela de baxo


Metopæ Vitruu. intertignium Vitru. μετόπαι, μετόπια. Interuallum inter triglyphos & denticulos, quod vel purum relinquitur, vel ornatur lancibus scalptis, cornibus, taurorum capitibus, vittis reuinctis, & lemniscis.

Mola Plin. μύλη, μύλοϛ. AL. Mulle B. Een meulen GAL. Moulin ITAL. & H. Molino

Mola alata pneumatica, quod vento circumagatur. AL. Mahlmulle, Windmulle B. Wintmeulen GAL. Moulin a vent ITAL. Molino a vento H. Molino de viento

Mola Asinaria Caton. machinaria Apuleio quam iumenta versant. AL. Eselmüllen B. Rosmeulen, oft rosqueerne GAL. Moulin a cheuaux ITAL. Moline a caualli H. Atahona de mulos

Mola trusatilis Catoni, versatilis Plin. manuaria, quod manibus trudatur verseturque, moletrina cat. xειρόμυλοϛ AL. Treibmülle, Handmülle. B. Een querne, hantmeule GAL. Moulin a main ou a bras ITAL. Mola di mano H. Muela de mano

Molile Catoni, Manubrium, quo mola impellitur, & in gyrum agitur.

Mutuli Colum. Varr. quasi mutilæ trabes, quibus capita trabium imponuntur, ita pure puteque idem sonare videntur & proceres & mutuli, si Grammaticorum iudicio stabitur. quid si mutulos eas trabes mutilas intelligamus esse, quæ ex arrectariis parietum surgentes, trabium molem desuper incumbentium excipiunt atque sustinent. quod in latioribus ædificiis videmus fieri, opere iam desito nouis architectis, vel certe improbato, veteribus tamen recepto, quando aliter Varronis verba lib. De re rastica 3. cap. 16. accipi nequeunt, vbi ait : Aluos fictiles e mellariis fabricatas in mutulis parietis ita collocari, ne inter se contingant, quod ipsum in proceribus an fieri possit, mihi liquere nego, quippe qui crassitudini trabium fere respondeant, quæ his incumbunt. Non inficior tamen, eundem vtrisque esse vsum, vt mutuli longinquius trabibus subueniant, vacuo interposito spatio, vbi quid collocari queat : proceres vero nullo interiecto interuallo trabium capitibus siue extremitatibus substernantur : nisi eodem censeri nomine genus vtrumque placeat. Eustathius Aristotelis interpres μούτλα vernacula lingua dici innuit, sed in eo falsus, quod cum Triglyphis con fundat. B. Corbielen, oft Coruiels GAL. Corbeaux, modillons ITAL. Modiglioni H. Capata, candebaxo de la viga

Nidi Martiali, Loculamenta in vestiario, vbi reponuntur panni aut vestes, οἰχίσχοι. AL. Truchen der Kremeren, oder vnterschlette B. Laden GAL. Trous, & cassetins

Nucleus Plin. Vitru. Crusta siue corium pauimenti. xόνδροϛ πυρήν B. De Korst ITAL. L'anima

Nympheum in antiquo marmore Romæ. Zonaras Historicus νυμφεῖον exponit ædificium augustum publicum, in quo nuptiæ celebrabantur ab iis qui angustius babitabant, cuiusmodi Lutetiæ sunt. Alij putant amoena esse lauacra, publica tamen, in quæ virgines se conferebant amoenitatis ergo, vel a nympharum statuis quibus exornata erant.

Obex Festo, pessulus ferreus, Ferrum in sera mobile, cui subiecta clauis pandit reseratque fores. Pessulus Terent. ὀxεὐϛ, βάλανοϛ Thucyd. scbol. quod & μάγγανον, βλῆτρον. AL. Furschub, Furwurft, Sperling B. Voorschuyf, Schuyfyser GAL. Vn verrouil ITAL. Cadenazzo H. El pestillo, o aldaua

Odeum Ciceroni, Locus scenæ vbi canebatur, quod ad pulpitum refertur, ita vt ω)|δεῖον idem cum eo fit, meo iusdicio.

Opere intestino vestire parietes κυλώσει τόν τοῖxον περιβάλλειν. AL. Die wand mit bretteren abschutten B. Die want afschutten. oft schutsel æn de want mæker GAL. Lambrisser

Orchestra Cic. Locus inter scenam & cunees, senatoribus ad spectandum designatus, vt Suetonius Vitruuiusque ostendunt. Pollux orchestram chori esse propriam, annotauit, auctor Etymologici in orchestra minos solere exhibere suas actiones.ὀρxήστρα, περισχήνιον, τό ἔδαφοϛ εν ω(= θεατρίζουσιν οἱ μῖμοι.

Orthostatæ Vitruuio, arrectaria Eiæm, Quæuis materia siue lignea, siue lapidea, quæ tympana includit. ὀρθοστάται, σταυροί Suidæ. AL. Ecksteinen oder Seitenbalcken B. Hoecksteenen, oft de Sijdebacken recht opstænde GAL. Contrefors, montans ITAL. Traui o sassi dirizzati in piedi

Ouile Ouid. caula Virgil. σηχόϛ, ἔπαυλιϛ, σταθμόϛ Homero, μέσαυλον Eid. χλεισίον, μηλιαυθμόϛ. Lycophr. αὐ/λιον. Theocrito. μάνδρα. AL. Schaafstall B. Schæpstal, schæpskoye, schæpshock GAL. Bergerie, estable a brebis ITAL. Stalla di pecore H. Apriso de ouejas

Palæstra Virgil. Locus vbi luctatores peruncti oleo luctabantur. παλαίστρα, χυλίστρα Suidæ, χονίστρα. AL. Ringplatz, Kampffplatz B. Worstelplætse GAL. Lieu de la luite ITAL. Palestra, luoco di lottatori H. Lugar donde los luchadores luchan

Paries τοῖxοϛ. AL. & B. Wand GAL. Paroy, ou mur ITAL. Pariete H. Pared

Paries cæmentitius Vitru. ex informi & rudi lapide.

Paries diplinthius Vitru. τοῖxοϛ διπλίνθιοϛ. AL. Ein wand die zweyer stein dick ist B. Een want van twee steenen dick GAL. Paroy espesse de deux bricques ITAL. Pariete grosso dus mattoni H. Pared de dos ladrillos.