1235, septembre. — Saint-Denis
Les barons de France écrivent au pape Grégoire IX pour se plaindre du clergé du royaume qui refuse de répondre en matière temporelle devant la cour du roi.
Archives nationales, J//350, pièce no 3 (AE/II/234)
Sanctissimo patri in Domino G. (Gregorio), Dei gratia summo pontifici, H. (Hugo) dux Burgundie, P. (Petrus) comes Britannie, H. (Hugo) comes Marchie, A. (Amalricus) comes Montisfortis Francie constabularius, comes Vindocinensis, S. (Simon) comes Pontivi, J. (Johannes) comes Carnotensis, L. (Ludovicus) comes Sacricesaris, comes Jouvigniaci, H. (Hugo) comes Sancti Pauli, comes Rouciaci, B. (Balduinus) comes Guinarum, J. (Johannes) comes Matisconensis, Robertus de Curtineto Francie buticularius, Galterus de Avesnes, Johannes de Nigella, Stephanus de Sacrocesare, vicecomes Castriduni, vicecomes Bellimontis, vicecomes Castri-Eraudi, Archembaudus de Borbonio, vicecomes Turenne, constabularius Normannie, Buchardus de Montemorenciaco, Henricus de Soliaco, Guillelmus de Melloto, Droco de Melloto, Gaucherus de Jovigniaco, Richardus de Harecourt, Johannes de Touciaco, Adam de Bellomonte, Johannes de Bellomonte, Johannes marescallus Francie, Hugo de Atheis magister panetarie Francie, Gaufridus de Capella, Hugo de Bauceio, Gaufridus de Poenciaco, Robertus de Pissiaco, Gaco de Pissiaco, Guido Malivicini, Guido de Caprosia et alii barones et milites, qui domini regis Francie interfuerunt colloquio apud Sanctum Dionisium habito, salutem et reverentiam tam debitam quam devotam. Sanctitatem vestram volumus non latere quod, cum dominus rex ac antecessores ipsius et nostri jura ecclesiarum in regno Francie servaverint fideliter et devote, in quo idem dominus rex et nos eorum studemus vestigiis inherere, nunc prelati et persone alie ecclesiastice novis gravaminibus contra eundem dominum regem, patronum ipsarum, insurgunt, ea que antecessoribus ejus et ipsi a longe retroactis temporibus debuerunt voluntate propria denegantes, et nova quedam ab ipso et ejus hominibus extorquere volentes. Cum enim Remensis archiepiscopus et Belvacensis episcopus homines ejus sint ligii et fideles, et ab ipso per homagium teneant sua temporalia in paritate et baronia, in hanc contra ipsum insurrexerunt audatiam quod in sua curia jam nolunt de temporalibus respondere, nec in sua curia jus facere vel etiam expectare. Archiepiscopus etiam Turonensis abbates et priores sue provincie in ejusdem domini regis et aliorum dominorum curiis respondere de temporalibus non permittit, eo modo quo regum aliorum Henrici, Ricardi, Philippi, Ludovici temporibus eos liquidum est respondisse. In predictis et aliis pluribus, prout vestra paternitas per latores presentium poterit edoceri, supradicti prelati atque alii et persone alie ecclesiastice regni Francie eundem dominum regem, nos, homines nostros et alios nituntur multipliciter aggravare et novas consuetudines imponere; que nos, qui jura Ecclesie cum eodem domino rege servare volumus ut devoti filii et fovere, non possemus equanimiter sustinere. Iccirco vestre supplicamus paternitati quatinus domini regis, regni dignitates et nostras illibatas servari velitis eo modo quo nostrorum antecessorum fuerunt temporibus observate; scientes quod talia gravamina dominus rex et nos non possemus ulterius tolerare. Actum apud Sanctum Dionisium, anno Domini millesimo ducentesimo tricesimo quinto, mense septembri.
