Petit Cours primaire d’Esperanto/Leçon 14
QUATORZIÈME LEÇON
Les multiplicatifs, les fractionnaires,
les collectifs.
On forme les multiplicatifs en ajoutant obl aux noms de nombre : duobla, double ; centobla, centuple.
On forme les fractionnaires, en ajoutant on aux noms de nombre : duono, moitié ; kvarono, un quart ; centono, 1/100.
On forme les collectifs en ajoutant op aux noms de nombre : duope, à deux ; triope, à trois…
Ces nouveaux mots sont ou des adjectifs (terminaison a) ou des noms (terminaison o) ou des adverbes (terminaison e).
VERSION
Ses estas duoblo de tri. — Ok estas kvar kvinonoj de dek. — Tiuj ĉi amikoj ĉiam promenas triope. — Dudekkvin frankoj ne estas sufiĉaj por aĉeti tiun ci porkidon ; la duoblo estas necesa. — Mi faris hieraŭ la duonon de mia laboro. — Ni vojaĝus kvarope, se ni estus liberaj. — Dek kaj dek faras dudek. — Tri estas duono de ses. — Kvinoble sep estas tridek-kvin. — Naŭoble ok estas sepdek-du. — La tri kvaronoj de unu horo estas kvardek-kvin minutoj.
THÈME
Demain on tondra la moitié des moutons. — Vingt-quatre est le double d’une douzaine. — Un jour est la trois cent soixante-cinquième (partie) d’une année. — Ces cinq amis se promènent souvent à cinq.
LECTURE
Nia diligenta kolegaro
En laboro paca ne laciĝos,
Ĝis la bela sonĝo de l’ homaro
Por eterna ben’ efektiviĝos.
PHRASES USUELLES
| L’heure. — La horo. | |
| 55. Cette pendule avance, il n’est que neuf heures un quart. | 55. Tiu horloĝo trofruas, estas nur la naŭa kaj kvarono. |
| 56. Votre montre retarde, il est six heures trois quarts. | 56. Via poŝhorloĝo malfruas, estas la sesa kaj tri kvaronoj. |
| 57. Soyez exact à midi. | 57. Estu akurata je tagmezo. |
| 58. Je sortirai après huit heures. | 58. Mi eliros post la oka. |
| 59. Arrivez avant cinq heures. | 59. Alvenu antaŭ la kvina. |
| 60. Réveillez-moi à quatre heures. | 60. Veku min je la kvara. |
LECTURE
Raneto bovon ekvidis
Ŝajnantan al ĝi belkreska.
Ĝi, kiel oveto apenaŭ diketa,
Ĵaluzè penadas, kaj sin plilarĝigas,
Kaj sin plilongigas, por ke la bestegon
Dike ĝi povu egali ;
Kaj poste ĝi diris : « Rigardu, fratino,
Ĉu tio sufiĉas ? Ĉu mi jam sukcesis ?
— Ne. — Sed nun ? — Neniel. — Mi fine egalas ?
— Ne, tute ne. » La besto maldika
Ŝvelis tiele, ke ĝi elkrevis.
Multege da homoj ne estas pli saĝaj
Malriĉa penadas imiti riĉulon ;
Princo senpova havas kortegon ;
Volas markizo havi palacon.
- ↑ Tiré de « Elektitaj Fabloj » de J. La Fontaine, esperantigitaj de G. Vaillant. — Hachette, éditeur.