Page:Œuvres de Blaise Pascal, II.djvu/38

La bibliothèque libre.
Le texte de cette page a été corrigé et est conforme au fac-similé.
22
ŒUVRES

sentiebant. Ea autem Epistola cum quibusdam aliis ab ipso Ricci missa est Parisios ad R. P Mersennium ordinis Minimorum sub initium anni 1644 qui eo ipso anno Romam profectus est, ubi et Valerianum aegrotantem tum invisit et cum eo quaedam nostrorum opéra recens aedita communicavit[1] Sed et in eadem Epistola, [2] vasa et tubi quibus idem Toricellius usus fuerat figuris exhibentur, atque ex discursu apparet minime novum tum fuisse illis experimentum, sed jam multoties repetitum. Tentatum quidem illud fuit ab ipso Mersennio statim post acceptam Torricelli de ea re epistolam, verum defectu tubi ad id satis apti, nihil tune fieri potuit ; at non multo post ipse in Italiam profectus est, atque obiter Florentiae apud Toricellum, vasa et tubos prædictos vidit et contrectavit. Idem autem reversus sub finem anni 1645, rem omnem vulgavit ; neque tamen eo anno aut sequenti tubos aptos Parisiis recuperare potuit, tum quia ibi taies non fabricantur, tum etiam quia ipse toto ferme eo tempore per méridionales Regni Gallici partes peregrinatus est. Tandem ergo idem scripsit Rhotomagum ad amicos suos : ibi enim celeberrima habetur vitri et Crystalli officina[3]. Sed


    nos etiam prias monuerat illius singularis arnicas Michaël Angelas Riccius, Romæ, et totius Academise Geometriae decas eximium, cajus epistola docehat… » (p. 216), et la première Préface où faisant allusion à la théorie de la colonne d'air, iNIersenne ajoute : « quam fuisse Clarissimi Torricellii sententiam ex litteris Excellentissimi Riccii, anno, si bene memini, 1644, didici » (p. 3).

  1. Voir ci-dessus, p, 19, et la réponse du P. Magni, infra, p. 503.
  2. Vasa… atque, phrase supprimée dans la réimpression de Magni.
  3. Voir la lettre de Chanut à Petit, supra, t. 1, p. 332. Roberval ne dit nullement que ces amis de Rouen fussent les Pascal. L’indication de la lettre de M. de Ribeyre, que l’expérience du vide fut faite sur les Mémoires du P. Mersenne, pourrait faire conjecturer que Petit avait