Page:Buffon - Oeuvres completes, 1829, T02.djvu/187

La bibliothèque libre.
Le texte de cette page a été corrigé et est conforme au fac-similé.
181
ART. XI. MERS ET LACS.

n’est pas nécessaire d’imaginer des gouffres dans la mer Caspienne plutôt que dans la mer Noire[1].

  1. À tout ce que j’ai dit pour prouver que la mer Caspienne n’est qu’un lac qui n’a point de communication avec l’Océan, et qui n’en a jamais fait partie, je puis ajouter une réponse que j’ai reçue de l’académie de Pétersbourg, à quelques questions que j’avois faites au sujet de cette mer.

    « Augusto 1748, octobr. 5, etc. Cancellaria accademiæ scientiarum mandavit ut Astrachanensis gubernii cancellaria responderet ad sequentia : 1o Sunt-ne vortices in mare Caspico necne ? 2o Quæ genera piscium illud inhabitant ? quomodò appellantar ? et an marini tantùm ant et fluviatiles ibidem reperiantur ? 3o Qualia genera concharum, quæ species ostrearum et cancrorum occurrunt ? 4o Quæ genera marinarum avium in ipso mari aut circa illud versantur ? Ad quæ Astrachanensis cancellaria die 13 Mart. 1749. sequentibus respondit.

    » Ad 1, in mari Caspico vortices occurrunt nusquam : hinc est, quod nec in mappis marinis exstant, nec ab ullo officialium rei navalis visi esse perhibentur.

    » Ad 2, pisces Caspium mare inhabilant : acipenseres, sturioli Gmelin, siluri, cyprini clavati, bramæ, percæ, cyprini ventre acuto, (ignoti alibi pisces), tincæ, salmones, qui, ut è mari fluvios intrare, ita et in mare è fluviis remeare solent.

    » Ad 3, conchæ in littoribus maris obviæ quidem sunt, sed parvæ, candidæ, aut ex una parte rubræ. Cancri ad littora observantur magnitudine fluviatilibus similes : ostreæ autem et capita Medusæ visa sunt nusquam.

    » Ad 4, aves marinæ quæ circa mare Caspium versantur, sunt anseres vulgares et rubri, pelicani, cygni, anates rubræ et nigricantes aquilæ, corvi aquatici, grues, plateæ, ardeæ albæ cinereæ et nigricantes, ciconiæ albæ gruibus similes, karawaiki (ignotum avis nomen), larorum variæ species, sturni nigri et lateribus albis instar picarum, phasiani, anseres parvi nigricantes, tudaki (ignotum avis nomen) albo colore præditi. »

    Ces faits, qui sont précis et authentiques, confirment pleinement, ce que j’ai avancé ; savoir, que la mer Caspienne n’a aucune communication souterraine avec l’Océan ; et ils prouvent de plus quelle n’en a jamais fait partie, puisqu’on n’y trouve point d’huîtres ni d’autres coquillages de la mer, mais seulement les espèces de ceux qui sont dans les rivières. On ne doit donc regarder cette mer que comme un