Aller au contenu

Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, VIII.djvu/78

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

48

��Principiorum Philosophle

��40-41.

��XV. Quomodo locus exler- nus pro fuperficie corporis ambientis reâè fumatur.

��aut figuram, & è contra magis ad has attendimus, cùm loquimur de fpatio. Dicimus enim fréquenter unam rem in locum alterius fuccedere, quamvis non fit accuratè ejufdem magnitudinis, nec figurai; fed tune negamus illam idem | fpatium occupare ; ac fem- per, cùm ille fitus mutatur, dicimus locum mutari, quamvis eadem magnitudo ac figura permaneat. Cùm- que dicimus rem efle in hoc loco, nihil aliud intelli- gimus, quàm illam obtinere hune fitum inter alias res; & cùm addimus ipfam implere hoc fpatium vel hune locum, intelligimus praeterea ipfam efle hujus deter- minatae magnitudinis ac figurae.

Atque ita fpatium quidem femper fumimus pro ex- tenfione in longum, latum &profundum. Locum au- tem aliquando confideramus ut rei, quae in loco eft, internum, & aliquando ut ipfi externum. Et quidem internus idem plané eft quod fpatium ; externus autem fumi poteft pro fuperficie quae proximè ambit locatum. Notandumque eft, per fuperficiem non hîc intelligi ullam corporis ambientis partem, fed folum termi- num, qui médius eft inter ipfum corpus ambiens & id quod ambitur, quique nihil aliud eft quàm modus : vel certè intelligi fuperficiem in communi, quae non fit pars unius corporis magis quàm alterius, fed eadem femper efle cenfeatur, cùm retinet eandem magnitu- dinem & figuram. Etfi enim omne corpus ambiens cum fuâ fuperficie mutetur, non ideô res quam ambit lo- cum mutare exiftimatur, fi eundem intérim fitum fer- vet inter illa externa, quae tanquam immobilia fpedan- tur. Ut fi navim in unam partem à fluminis lapfu, & in contrariam à vento tam aequaliter impelli fuppona-

��10

��i5

��10

��25

��3o

�� �