Aller au contenu

Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, VIII.djvu/79

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

41-4*-

��Pars Secunda.

��49

��10

��20

��25

��3o

��mus, ut fitum fuum inter ripas non mutet, facile ali- quis credet ipfam manere in eodem loco, quamvis omnis fuperficies ambiens mutetur.

Vacuum autem philofophico more fumptum, hoc eft, in quo nulla plané fit fubftantia, dari non poffe manifejftum eft, ex eo quôd extenfio fpatii, vel loci interni, non différât ab extenfione corporis. Nam cùm ex hoc folo quôd corpus fit extenfum in longum , latum & profundum , redè concludamus illud effe fubftantiam, quia omnino répugnât ut nihili fit aliqua extenfio , idem etiam de fpatio , quod va- cuum fupponitur, eft concludendum : quôd nempe, cùm in eo fit extenfio, neceffariô etiam in ipfo fit fubftantia.

Et quidem exvulgi ufu, per nomen vacui non fole- mus fignificare locum vel fpatium in quo nulla plané fit res, fed tantummodo locum in quo nulla fit ex iis rébus, quas in eo elfe debere cogitamus. Sic, quia urna fada eft ad aquas continendas, vacua dicitur, cùm aëre tantùm eft plena. Sic nihil eft in pifcinâ, licèt aquis abundet, fi in eâ defint pifces. Sic inane eft navi- gium, quod comparatum erat ad vehendas merces, fi folis arenis, quibus frangat impetus vend, fit onuftum. Sic denique inane eft fpatium, in quo nihil eft fenfi- bile, quamvis materiâ creatâ & per fe fubfiftente plé- num fit : quia non folemus confiderare, nifi eas res quae à fenfibus attinguntur. Atqui fi poftea, non attenden- tes quid per nomina vacui & nihili fit intelligendum, in fpatio quod vacuum effe diximus, non modo nihil fenfibile, fed omnino nullam rem contineri exiftime- mus : in eundem errorem incid^mus, ac fi ex eo quôd

Œuvres. III. 7

��XVI. Repugnare ut detur vacuum, fivc in quo nulla plané fit res.

��XVII.

Vacuum e v vulgi ufu non cxcludere omne corpus.

�� �