Cours Élémentaire Pratique d’Esperanto/Leçon 5
CINQUIÈME LEÇON
L'infinitif.
| al, à | alia, autre |
| li, il | krom, hormis |
| plie, en outre | sen, sans |
| por, pour | dum, pendant |
| tout, tout | tio(n) kion, ce que. |
La lernanto bezonas librojn por legi kaj por lerni la lecionojn. Li bezonas kajeron, plumon kaj inkon por skribi la taskojn, liniilon, ortilon kaj krajonon por desegni. Li bezonas ankaŭ gumon por forskrapi, kaj tranĉileton por tranĉi la krajonon. Sen krajono aŭ sen plumo kaj inko oni ne povas skribi. Li bezonas krom tio sakon aŭ paperujon por porti la librojn, la kajerojn kaj ĉiujn aliajn lernejajn objektojn.
Sed tio ne estas ĉio. Li bezonas ankoraŭ, kaj precipe, du bonajn orelojn por aŭdi kaj por aŭskulti la klarigojn de la profesoro, plie du bonajn okulojn por vidi tion, kion la profesoro skribas sur la nigran tabulon, unu langon por paroli, por diri la lecionojn kaj respondi al la demandoj de la profesoro, sed ne por babili kun najbaroj dum la kurso. Sen okuloj oni ne povas vidi. Sen atento oni ne povas progresi.
QUESTIONNAIRE
1. Kion bezonas la lernanto por lerni la lecionojn? — 2. Kion li bezonas por skribi la taskojn? — 3. Por kio li bezonas liniilon, ortilon kaj krajonon? — 4. Kion li faras per la gumo? — 5. Por kio li havas tranĉileton? — 6. Ĉu oni povas skribi sen krajono kaj sen plumo? — 7. Kion portas la lernanto en sako aŭ en paperujo? — 8. Por kio li bezonas du bonajn orelojn? — 9. Por kio li bezonas du bonajn okulojn ? — 10. Ĉu li havas langon por babili kun najbaroj? — 11. Sen kio oni ne povas vidi? — 12. Sen kio oni ne povas progresi?
GRAMMAIRE
Mi bezonas librojn por legi kaj lerni.
— L'infinitif du verbe est caractérisé par la lettre finale i
— Les prépositions à et de qui accompagnent l'infinitif français ne se traduisent pas en esperanto
Exemple : Je commence à lire, mi komencas legi. Le maître permet de parler, la instruisto permesas paroli.
— Tio, kio — ce qui; tio, kion, tion, kion = ce que.
LEXICOLOGIE
La inko estas en la inkujo. La papero estas en
la paperujo. Jen plumo kaj plumingo.
— Le suffixe uj indique la chose qui contient, qui porte. Ainsi la inkujo est la chose qui contient la inko. La paperujo est la chose qui contient, dans laquelle on porte la papero. Ce suffixe sert en particulier à former les noms d'arbres et de pays. La pomujo, le pommier; Francujo, la France ; Anglujo, l'Angleterre, Germanujo, l'Allemagne.
— Le suffixe ing désigne l'objet dans lequel s'introduit un autre objet. La plumingo, le porte-plume ; la fingringo, le dé à coudre.
REMARQUE. — Pour bien comprendre la différence entre uj et
ing, comparez plumujo, plumier et plumingo, porte-plume.Exercices oraux ou écrits.
Formez avec les mots suivants des dérivés en uj et ing et employez-les dans de petites phrases:
Sukero — cigaro — supo — piro — mono — fingro — kandelo — bonbono — cigaredo — pipro — pruno — persiko — Italo — Aŭstro — Ruso — Hispano
THÈME
Qu'est-ce qu'il y a dans ce sac ? Que portez-vous dans cette serviette ? Avez-vous tout ce qu'il vous faut pour écrire ? Oui, monsieur, et j'ai aussi tout ce qu'il faut pour dessiner. Dites-moi ce que vous voyez ? Entendez-vous ce que je dis ? Je ne vois pas ce que vous faites. Prenez ces livres pour lire. Est-ce que vous n'avez pas de gomme pour effacer ces lignes ? Prenez un canif pour tailler votre crayon. Combien de professeurs avez-vous ? Qu'est-ce que les élèves ne doivent pas faire pendant le cours? Est-ce que vous pouvez lire ce que le professeur écrit au tableau noir? Les élèves répondent aux questions du maître. Il n'y a plus de sucre dans le sucrier. Combien d'argent avez-vous dans votre porte-monnaie? Y a-t-il beaucoup de prunes sur les pruniers? Avez-vous vu [l']Angleterre? Non, mais j'ai vu [l']Italie. Mon voisin est Suisse, mais il n'habite pas en Suisse.
Phrases usuelles.
| Veuillez répéter. | Bonvolu ripeti. |
| Que voulez-vous dire ? | Kion vi volas diri? |
| De quoi a-t-on parlé ? | Pri kio oni parolis? |