Page:Bouquet - Recueil des Historiens des Gaules et de la France, 20.djvu/20

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

PR^EFATIO. xv 1

videtur, Academia perpendat rogamus, an non sfttius esset hâc serie Phi- 1 lippum pulchrum et tres filios ejus, Ludovicum X, Philippum V. Carolum IV, ad annum i3a8, comprehendi ; quae centum et duobus annis volvenda decimi terlii seculi bonam partem praeteriaberetur. Sic vitaretur vel saltem fieret tolerabilius dissipati rninutioribus particulis historici apparatùs crimen, quod hujus va»ti corporis editoribus non semèl objectum est. Quibus enim necessitas fuit San-Dionysiana chronica in novem dissecare fragmenta et in totidem volwiuina dispergere atque alia mullô breviora frustillatim concidere, lancinare ; tum interrupta subito, dum narrarentur seu bella, seu publicarum rerum mutationes, seu quaecunque alia gesta essent, relinquere ; quum unâ serie narrari cœpta, altéra demùm possent vel habere processum vel ad finem penenire. Hoc vilium inesse cuilibet annalium corpori quod certi dividunt œ ta tum limites, non diffitemur ; sed quemadmodùm que plura intervalla et spiramenta temporum fiunt eo illud magis ac magis ingravescit ità rariùs et leviùs te oflendet, etiam omnino tolletur, quum spatium quodque latius dabitur peragendum. In uno eodemque historici cujuspiam opcre, si libris aut capitibus, per quae videlicet regna digerantur, fuerit dis- j tinctum, non ideô rerum continuatio solvitur. Paucas post paginas pergit intermissa non diù narratio. At in hujusmodi tot et tam variorum monumentorum collectione, memoratae res. ubicunque série desinente abruptse sunt, aliis demùm post plures annos editis voiuminibus repetuntur. Utile quidem est vaslum opus in aliquot partes distribui sed paritm credimus id proficere legentibus, si ediscendi qua3 illis comparatur materies particulatim difleratur. ̃ Ii undcviginti hujus corporis voluminibus ,crebriora sic interruptae narrationis exempla occurrunt. Satis sit monere qualem in subsecuturis quaedam Guillelmi de Nangis scripta distractionem passura sint, si décima series in anno 12 85 hacreat. Illius quidem duo sunt, de vita sciliccl Ludovici IX et de Philippi III libri, qui non hune terminum excedunt sed prêterai duo chronica perscripsit quae ad fineiti tertii decimi saeculi pertingunt. Quorum prius, quindecim annos Philippi pulchri compiectens dein ad annum i3i3 unus, ad 1^28 alter continuator produxere. Nonne magis deceat tres partes conjunctas dari, quàm si mancam ac debilem proferamus ipsam quae Guillelmum auctorem habèt ?

« Cum Ludovico IX0, ejus filius, dein nepos tresque pronepotes’, primi Capetiorum rami partem tenent extremam. Quae sex regna, licèt çasibus longé disparia, tamen institutorum, opinionum, morum quasi cognât ione similia deprehendas. Quidquid tune homines vel profecerint, vel peccaverint, è communi fonte manat, quum iidem essent anirnorum intellectus, iidem affectus, eaedem cupidilates ; quae igitur uno tenore perlegenda et ediscenda sunt, ut pateat qualenùs Ludovici IX cura et leges posterorum conditioni et consiliis moderari valuerim. At ubi Philippus de Valesio anno l3a8 ad regnum accessit, nova rerum publicarum facies objicitur. Incipiente simultatum advcrsùs Angliam conflictu, in quo Gallorum mentes viresque penè totaî occupantiir, tum rerum multitudine, tumfortunac vicibus, plurima nostrorum annalium varietas. Ergo res ipsa cogit, atque ita tùm publica fata sese habuerunt, ut quisquis historiœ nostrae documenta colligendi provinciam susceperit, indè novam seriem ordiatur. At si decimam anno ia85 claudere editori liberet, hoc paru m ipsi, ut nobis videtur, expediret, minime vero legentibus prodesset. Null» hk liabelar ratio infanluli Jobjuioii qui, dliui LrfHlovici X poclhumu* qoatoor Unlùm dies viri j