Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, VIII.djvu/141

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

99-101.

Pars Tertia.

111

lus esset in C, & ad Y cùm baculus esset in G, atque ita ipsa semper existeret in lineâ rectâ ACG. Ac deinde conferamus etiam eam vim, quâ | idem lapis, actus in sundâ secundùm lineam circularem ABF, re-

5 cedere conatur à centro E, secundùm lineas rectas AD, BC, FG, cum conatu qui remaneret in formica, si vinculo vel glutino aliquo detineretur in puncto A supra baculum EY, dum interim iste baculus eam deferret circa centrum E per lineam circularem ABF;

10 ac ipsa totis viribus conaretur ire versùs Y, atque ita recedere à centro E secundùm lineas rectas EAY, EBY, & similes.

Scio quidem motum istius formicae fore initio tardissimum, atque ideô ejus conatum, si tantùm ad prin-

15 cipium | motûs referatur, non videri magnum esse posse: atqui profectô non plané nullus est, & dum fortitur effectum, augetur, adeo ut motus ex eo proveniens satis celer esse possit. Nam, ut adhuc alio utamur exemplo, si EY sit canalis, in quo

20 globulus A contineatur, primo quidem temporis momento, quo iste canalis agetur in gyrum circa centrum E, globulus A motu tantùm

25 tardissimo progredietur versus Y; sed secundo momento paulô celeriùs incedet: priorem enim vim retinebit, ac preterea novam acquiret à novo conatu recedendi à centro E: quia, quandiu durat motus circularis,

30 tamdiu ille conatus durat, & quasi renovatur singulis momentis. Atque hoc experientia confirmat: si enim