Aller au contenu

Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, VIII.djvu/198

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

i68

��Principiorum Philosophie

��i 56-i 57.

��CXIX. Quomodo Stella fixa mutetur in Cometam vel in Planetatn.

�� ��� ��major & potentior evadet, ut fi vortex H extendat iuam fuperficiem ufque ad lineam $67, tune facile

vortex H totum lidus C, non hîc ampliùs fluidum & lucidum, fed, Cometœ vel Planeta? inltar, du- 5 rum & opacum, fecum abducet. Jam verô confiderandum eft, quâ ratione debeat moveri talis globus opacus & durus, ex mul- tarum macularum congerie com- 10 pofitus, cùm primùm ab aliquo vortice fibi vicino abreptus eft. Nempe ita gyrat cum materiâ à quâ abripitur, ut quandiu minus habet agi- tationis quàm ipfa, verfùs centrum circa quod gyrat detrudatur. Et quia omnes partes ejufdem vorticis non 1 5 eâdem celeritate moventur, nec funt ejufdem magnitu- dinis; fed à circumferentiâ ufque ad certum terminum earum motus gradatim fit tardior, ac deinde ab ifto ter- mino ufque ad centrum gradatim fit celerior, | & ipfae funt minutiores, ut fuprà didum eft a : fi globus in illo 20 vortice defeendens adeô fit folidus, ut priufquam perve- nerit ad terminum in quo partes vorticis omnium tar- difîimè moventur, acquirat agitationem aequalem agi- tationi earum partium, inter quas verfatur, non ulte- riùs defeendit, fed ex illo vortice in alios tranfit, & eft 25 Cometa. Si verô minus habeat foliditatis, atque ideirco infra terminum illum defeendat, ibi poftea ad certam diftantiam à fidere, quod illius vorticis centrum occu- pât, femper manens, circa ipfum rotatur, & eft Planeta b .

��a. Art. lxxxiii, lxxxiv et lxxxv, p. ilj, 1 38 et 140.

b. Voir t. IV, p. 461-463.

�� �