CXLIV. Quarta.
��194 Principiorum Philosophie 181-182.
Quarto, quôd jam antè aliqui motus in ifto Planetâ elfe potuerint, qui diutiffimè in eo perfeverant, licèt alise cauffse répugnent. Ut enim videmus turbinem 3 , ab hoc folo quôd femel à puero intorqueatur, fatis virium acquirere ad perfeverandum in fuo motu per 5 aliquot horae minuta, interimque aliquot millia gyro- rum abfolvere, quamvis mole fit exiguus, & tum aër circumjacens, tum etiam terra, cui infiitit, ejus motui adverfentur : ita facile credi pojteft, ex hoc folo quôd aliquis Planeta, cùm primùm fa&us ell, fuerit motus, " 10 eum à prima mundi origine ad hoc ufque tempus, abfque ullâ notabili imminutione celeritatis, circuitus fuos continuare potuiffe : quia multô brevius efl tem- pus quinque vel fex millium annorum, à quibus mun- dus fletit, fi cum magnitudine alicujus Planetœ com- i5 paretur, quàm tempus unius horse minuti cum exigui turbinis mole collatum. cxLv. Quint ô denique, quôd vis ita perfeverandi in fuo
motu fit multô firmior & conftantior in Planetâ, quàm in materiâ cœlcfti eum circumjacente ; ac etiam fir- 20 mior in magno Planetâ quàm in minore. Quippe ifta vis in materiâ cœlefli pendet ex eo, quôd ejus globuli fimul confpirent in eundem motum; cùmque fint à fe mutuô disjundi, parvis ex momentis fleri poteft, ut modo plures, modo pauciores ita fimul confpirent. 25 Unde fequitur Planetam nunquam tam celeriter mo- veri, quàm globulos cœleftes eum circumjacentes : etfi enim aequet illum eorum motum, quo fimul cum ipfis fertur, illi intérim habent alios plures, quatenus à fe mutuô disjundi funt. Inde etiam fequitur, cùm 3o
a. Voir t. V, p. 173.
�� �
