Aller au contenu

Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, VIII.djvu/467

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

97-98. Ad G. Voetium. 69

Earum titulus eft : Dif\putationîs theologicœ ex pojîe- riori parte theologiœ, 2j,de idololatriâ indireélâ & parti- cîpatâ, pars tertia &c a .

» illa conventicula ita feorfim celebraturos ; itemque nummorum illorum » expenfas fciri poffe &c. »

« Quasftio eft : An pênes Magijlratum non fit auâoritas ejufmodi nego- » tia inveftigandi & pernofcendi, nifi ipfifint Fraternitatis membra ? »

« Hi itaque prastextus & rationes praecipuae mihi faltem propofitaï, dum » eâ de re cum quibufdam novitiorum Fratrum contuliflem. Digneris me » excufatum habere, quôd hifce tibi moleftias exhibeam : nonnihil fuper » eo negotio fentio me follicitum. Tempore itaque opportuno Refponfum » exfpe&abo; ut non aliter confidens, maneo, qui fum :

« Tibi addic"tus amicus & fervus. »

« Datum N. 6 Maij 1642. »

« N, N. » (Con/rat Mar., p. 410-415.)

Sans doute il faut lire : 16 Maij (nouveau style). Voet ne donne ici ni le nom du lieu {Datum N.), ni celui du signataire (N. N.). Mais, le 27 juin 1642, dans une lettre à Godefroy Udemans, pasteur comme lui, il écrivait :

« ...Ego collegiis, aliifque laboribus obrutus, libellos non ita fre- » quentes nunc edo. Nuper tamen, data occafione, hune extrufi quem » vides, de Idololatriâ indireâd : cui infertam videbis determinationem » cafûs a D. Laemanno paftore Sylvae-ducenfi mihi propofiti, de Frater- » nitate rofarii feu Marias. Velim eam accuratiùs expendas, & mecum » doleas cœcitatem & <piXoxo<T|iîav eorum, qui illâ in civitate in oculisadver- » fariorum non erubefeunt nomen dare tam idololatricaa Fraternitati. . . » (Voir A. C Duker, Gisbertus Voetius, tweede deel, eerfte ftuck, 1904, Bijlagen, p. xxxiv.)

Et ailleurs Voet donne encore les explications suivantes : « Poftulato » hujus Reverendi fratris & fymmiftae, cùm refragari nec vellem nec » poffem, otium tamen aut animus vix effet multis ad eum perferibendi, » ufus fum occafione, qua; tum proclivis erat, et opéra; quafi parcens, dif- » putatione de Idololatriâ indireââ (cujus omnem fere materiam paucis » ante diebus publicae praeledtiones locorum communium explicuerant) » hune cafum unà propofui, per fubfumtionem & analogicam confequen- » tiam applicatione faétà. » (Con/rat. Mar., p. 4.)

Voet divisa ses thèses De Idololatriâ indireââ et participatâ en trois parties, qui furent soutenues le 21 mai {pars prima), le 28 mai (fecunda) et le 14 juin 1642 (tertia). Voir son recueil Difpp. felect., t. III, p. 234, 285 et 347. Voet pouvait donc les envoyer à son collègue Udemans le 27 juin.

a. Voici le titre complet : Di/putationis Theologicœ ëx pojleriori parte

�� �