Page:Descartes - Œuvres, éd. Adam et Tannery, VIII.djvu/626

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée

228 Lettre apologetiqve 18-19.

que méritent les calomniateurs, finon en la déclarant. Mais ce procez, ayant efté au commencement debatu de part & | d'autre auec aflez d'ardeur, a efté tout à coup arrefté, lors qu'il eftoit prefque en eftat d'eftre iugé, en forte que, depuis quelques mois, i'apprens qu'il ne fe pourfuit plus a .

a. G. Voet.dansla Préface de gros volume ci-dessus mentionné (p. 204, note a), Difputationum Seleâarum Pars Prima, préface datée d'Utrecht « Eid.Novemb. CID 13 CXLVII », rapporte ainsi les choses : « Et certe in » graviffimâ illà criminatione de crimine falfi, quam folius fere Schoocki 1 » praetenfo teftimonio & fide (uti fatetur Marefius, Linguâ Abortivd, p. 58) » toties intonat, & pro quâ tantopere laboravit, non tantùm juramento » me purgare paratus fum, fi legitimo judici ita vifum fuerit, fed & ipfe » D. Schoockius, unicus D. Marefii praefumtus teftis, jam fatis teftimonio » illi fe fubduxit, cùm religione juramenti interpofitâ coram Nobil. & am- » plifl*. judicii Ultraj. delegatis declaravit, fe hoc de me & de Rev. collegâ » meo, Carolo de Maets, non dicere (quod feil. a£ta Groningana prae fe » ferre videntur, & D. Marefius, eadema 61a interpretatus, aperte ac publiée » nobis imponit), nec unquam alibi aut etiam coram Acad. Groninganas » Senatu de nobis hoc dixiffe. Idem D. Schoockius, ante proceffum Car- » tefianum, Groningâ feriptisad me literis, etiam menfe uno atque altero » poft, libello typis deferibi caspto tit. Epijîolce ad Ren. des Cartes (voir » ci-avant, p. 227, note a), non fine juramento proteftatus erat, feriptam à » fe, & quidem proprio motu, Admirandam Methodum, atque unà men- » dacii arguebat Cartefium, qui mihi librum illum adfcriberet. Idem pras- » ftiterat in teftimonio à fe feripto & fubfignato, in quo unà ad juramentum » fe offerebat. Et licet D. Schoockius fuis teftimoniis, & juratâ declara- » tione coram judicio Ultrajettino, me à criminatione illâ non liberaffet, » confeientiam quidem fuam laedere potuiffet, minime verô caufam meam » & innocentiam fubvertere. Meum juramentum, à) me coram eodem No- » biliff. & Confultiff. judicio praeftitum, juratis pro me contra ipfum tefti- » bus jun&um, fufficeret telo huic avertendo. Et jam machina illa, favente » Deo veritatis & juftitiae vindice, parata eft. Ter enim comparui coram " judicio feu judicii delegatis, & fub juramento refpondi ad omnia illa quas n ad proceffum hune pertinentia Schoockius cum advocatis fuis, more & » modo hîc ufitato, mihi proponi voluerunt. Comparuit ibidem, & ad pro- » pofita interrogata refpondit, Rêver, collega meus Carolus de Maets ; » qui ejufdem falfi teftimonii D. Schoockio extorti juxta mecum reus » pera&us fuit (vide Ult. pat., p. 409, 412, 417, cum Bonœfld., p. 6, 22, » 3o). Quem tamen D. Schoockius interpofito juramento in judicio fatis » fuperque à crimine illo purgavit : quamvis inficiatio D. collega; & jura-

�� �