Aller au contenu

Page:Duhem - Le Système du Monde, tome VI.djvu/372

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée
362
LES ÉDITIONS DE MAURICE DU PORT

Il commence[1] par se placer au point de vue de la Philosophie péripatéticienne et, par une discussion fort exacte, il montre que

1. Joannis Bons Scoti Scriptum Oxoniense super Sentent iasf Lib. IIl, Dist. XIV, quæst. I. — Jean Scot avait déjà commenté les iSenfencetf durant son séjour à T Université d’Oxford ; ce premier commentaire est le sujet du Scriptum Oxoniense. Vers la fin de l’année i3o4, il vint à Paris pour prendre le grade de bachelier en Théologie et y demeura jusqu’en 1308 ; il commenta une seconde fois les Sehtences ; ces nouveaux commentaires, recueillis par les élèves de Scot, formèrent les Reportait} Parisiensia. Beaucoup d’éditions du tÇcrz/)Zum Ctaunienee demandent à être consultées avec précaution. On y h intercalé sans critique soit des fragments empruntés aux /tenortata Parmena/a, soit des développements d’origine inconnue. Les seules éditions qui méritent confiance sont ce ! lesqui ont été préparées, au début du xvie siècle, par le Franciscain Irlandais Maurice du Port, évêque de Toairi. Maurice du Port a consulté les manuscrits originaux du Scriptum Oxoniense et, en particulier, le texte tracé de la main même de Duns Scot ; il a distingué avec grand soin ce qui se lit en ce texte et représente la pensée authentique du Docteur Subtil de ce qui y fut ajouté par divers rédacteurs ; il a noté les variantes des divers manuscrits. On doit regretter que Luc Wadding, en sa grande édition des Joannis Duns Scoti Opérez, naît pas reproduit les remarques critiques, si précieuses, de Maurice du Port. Nous allons donner ici la description des deux premières éditions où se trouvent ces remarques ; ces éditions sont celles que nous avons consultées. iû Edition de Venise, i5oG.

Pri/nus scripJ i OæonieflAitf doctoris Subtilis fratrls Joannis Duns Scoti ordinis Minorum super sentent ias, Colophon : Explicit super prim sententiarum : editum a fratre Joanne Duns : ordinis Fratrum minorum doctore subtilissïrno : ac omnium theologorum principe. Per excellentissimum sacre théologie doctorern magistrum Mauricium de porlu hibernicum eiusdem ordinis in famosissimo studio Patavino ordinarie legentem maxima cum diligentia emendatuin : ordinatum et decoratum et pluribus additionibus nunc primo irnpressis augmenlatum.

Seczmdus scrip^i Oæozuens/’s... Colophon : Explicit scriptum super secundo sententiarum subtîlîssimi doctoris Joannis Duns Scoti ordinis minorum a fratre Mauricio hîbernico sacre théologie professore clarissimo emendatüm. /’erZ/rœ ^crip/t Oæontensts... Colophon : Explicit scriptum super tertio sententiarum editum a fratre Joanne duns : ordinis fratrum minorum J doctore subtilissîmo : ac omnium theologorum principe* Per exceUentissimum sacre théologie doctorern magistrum xMauritium de Porto Hihernicum eiusdem ordinis fratrum minorum, In famosissimo studio Patavino ordinarie legentem : maxima cum diligentia emendatum.

scrf/tfi OiwWî. .. Colophon : Explicit Scriptum super Quartum sententiarum...

yaesüûnes Joannis Duns Scoti Orrffn/s Minorum. Colophon : Expliciunt quæstiones Quolibetales æditæ a fratre Joanne Duns ordinis fratrum minorum doctore subtilissîmo : ac omnium theologorum principe. Per f^xcellentîssimum sacre thenlogiæ doctorern magistrum Mauritium de Portu Hibernicum eiusdem ordinis fratrum minorum : in gymnasio Patavino ordinarie legentem maxima cum diligentia emendatæ. Impressa5 ; Venetijs (mandat ! ) domini Andreæ Torresani de Asula) per Simonem de Luere, 28 Juliî i5o6.

20 Edition de Paris, i5i3.

Prîmus iiôer doctoris Subtilis fratrib Joannis Duns Scoti ordinis Minorum super sentent tas... Venundatwr parrhisiis a Johanne Gran Jon eiusdem cinc- /aiis bibliopola in claustro Bruneili prope scholas decretorum e regione dive virginis Marie. — Même colophon qu’en l’édilion de Venise, Âecundus Liôer doctoris Subtilis fratris Joannis Duns Scoti ord/nis J/inorum super senten^ias... Kenunr/uiur... Colophon : Explicit scriptum super secundo sententiarum subtilissimi doctoris Joannis Duns Scoti ordinis minorum a fratre Mauricio hîbernicode portusacre théologie professore clarissimo emen-

  1. 1