Page:La Villemarqué - Dictionnaire français-breton de Le Gonidec, volume 1.djvu/407

La bibliothèque libre.
Cette page n’a pas encore été corrigée
FAI


roue hag hé gèrent. De quelle famille est-elle ? pé a wenn ef-hi’} Pé a dùd, pé a gèrent ef-hil Père de famille. Penn-liégez, m. Vl. pennoutiégez. Tiek, m. Pl. tiéien. Penn-li, m. Pl. pennou-li. Parlez au père de famille, homzil ouc’h ar penn-li, ouc h ar penn-liégez, ouc’hann tick. Conduire, administrer une famille. 3/era eunn tiégez. Tlekaal. Part, iiékéet.

Famine, s. f. Discite publique de pain et des autres choses nécessaires <à la nourriture. Naonégez ou nnounégez, f. Ilboéd ou elboéd, m. ]£ernez, f. La famine lu’ grande dans ce pays-là, , hràz oé ann ilboéd, ann naounégez er vrô-zé.

Fanage, s. m. Action de faner l’herbe d’un pré fauché. Foennérez, m. Foennadeg, î. Éostérez, m. Skiñérez, m.

Fanaison, s. f. Temps de faner le foin. Prédar-foennérez, m. Mare ar foenn. l. V. Fanal, s. m. Grosse lanterne. *Lélern-vrâz, f. Pl. lélernou bràz.

Fanal. Feu qu’on allume pendant la nuit sur les tours à rentrée des ports. Tàn, m. Pl. iou. làn-lecli, m. Pl. (dniec’/uow. Il y a plusieurs fanaux sur cette côte, kalz laniou, kalz tânlec’hiou a zô war ann aol-zé. Fanatique, adj. et s. m. Fou, extravagant, qui croit avoir des inspirations. Qui a un zèle outré, qui tient de la fureur. Foll. Diboell. Diskiañl ou diskiañlet. Rambréer. Sorchenner. Fanatiser, v. a. Rendre fanatique. />/6oc//a. Part. e<. Diskiañla. Part. et. Lakaad da rambréa, da zorc’henni. C’est lui qui a fanatisé tout le pays, hcñ eo en deûz diboellel ou diskiafitel holl dùd ar vro.

Fanatisme, s. m. Erreur, illusion, passion du fanatique. Entêtement outré et bizarre. Il se dit surtout en matière de religion. Fulhñtez, f. Diboell, m. SluUcn, f. Froiiden, {, Fennad, m. Rambré, m.

Fané, adj. et part. Flétri. Gwével ou gwéñvel. Grachellel. Le teint de cette femme est {3iüé, giccvet ou grac’hellet eo Hou ar vaouez-zé. Faneh, V. a. Tourner et retourner Therbe d’un pré fauché, pour la faire sécher. Lakaat foenn da zec’lia. Lakaat foenn war skiñ. Foenna. Part. et. Skiña. Part. et. Eosti. Part. et. Allez faner le foin, il da skiña, da cosli ar foenn.

Faner. Flétrir, sécher. Gwévi on gwcñvi. Part. et. Seclia. Part. et. Bizeclia. Part. et. Voilà ce qui l’a fanée, chétupélrd en deilz hé gwével.

Se faner, v. réfl. Se flétrir. Gwévi. Part. et. Sec’/ia. Part. et. Gracha ou graclicUa. Part, et. Hoss de Léon, groac’ha. Le teint de cette femme commence à se faner, gwévi oiscc’ha ou gracliella a ra liou ar vaoucz-zé. Faneur, s. m. Celui qui fane les foins. Foenner, m. PI- ien.

Fanfaron, adj. et s. m. Qui fait le brave. Fougéer, m. Pl. ien. Kañfard, m. V. éd. Balc’h, m. Pl. ed. C’est un fanfaron, eur fougéer, eur chañfard eo.

Faire le fanfaron, faire le brave, vanter trop sa bravoure. Fougéa, et, par abus, fou-FAO 329

géal. Part, fougéel. Ober ar fougéer ou ar chañfard. Ober hé g an fard.

Fanfaronnade, s. f. Vanterie, fausse bravoure. Fow^e, f. Fougéérez, m. Balchder, m. Kañfardérez, m.

Fange, s. f. Boue. Fañk, va. Kalar ^va. Frigas, m. Libistr, va. Strdk, va. (Vann.) Slroul, m. (Corn.) Kampoulen, f. (Trég.) Il est tombé dans la fange, er fañk, er chalar eo kouézet.

Fangeux, adj. Plein de fange, de boue. Lcûn pé c’hôlôet a fañk, a galar. Fañkek. Kalarek. Strakek. (Vann.) Stroukk. (Corn.) Kampoulennck. (Trég.) Son haMt est tout fangeux, fañkeg holl ou kalareg holl eo hé zaé. Fanon, s. m. Peau qui pend sous la gorge d’un taureau, d’un bœuf. GouUen, f. Ce taureau a un beau fanon, eur goulten gaer en deûz ann larô-zé.

Fanon. Pendant d’une mitre, d’une étole. SlôUken, f. Pl. slôlikennou. Un des fanons est déchiré, unan eûz ar stoUkennou a z6 rogel. Fantaisie, s. f. Imagination, esprit, pensée, idée. Pennad, m. Skiant, f. Poell, m.

  • Spéred, va. Rât ou raloz, {. Ménoz, m.

C’était sa fantaisie, hé bennad, hé rdl oa.

  • Faltazi.

Fantaisie. Caprice, boutade, bizarrerie. Frouden, [. Pennad, va. C’est encore une nouvelle fantaisie, eur frouden névez eo c’/joaz. Cela lui est venu en fantaisie, ann drd-zé a zô trôel enn hé benn, ar frouden-zé, ar pennad-zé a Z’i savet ou kroget enn-hañ.

Fantasque, adj. Capricieux, sujet à des fantaisies, à des caprices. FroMdt’nnui. Pmnaduz. Maritelluz. Gwenno. Cet homme est bien fautasque, gwall froudennuz, gwall bennaduz eo ann dén-zé.

Fantasque. Bizarre, extraordinaire. Dizoaré. Dibaot. Fallaziuz. Kersé. Iskiz. Dic’hiz ou digiz. C’est un choix bien fantasque, eunn di-Ienn, eurc’hemmdizoarébrdz ou iskiz brâzeo. Devenir fantasque ou capricieux. Froudenna. Part. et. Pennadi. Part. et. Fantasquement, adv. D’une manière fantasque, bizarre. Fn/i eunn doaré froudennuz ou pennadnz ou iskiz.

Fantassin, s. m. Soldat à pied. Soudard war droad, va. Pl. soudarded war droad. Fantastique, adj. Chimérique, imaginaire. Gaô ou gaou ou gaouuz. Rambréuz. Sorc’hennuz. — Gwak ou goak. En (j^Wes, gwag. H. V. Fantôme, s. m. Spectre, vainc image qu’on croit voir. Chimère qu’on se forme dans l’esprit. Teûz, m. Tasman ou tasmant, va. Ankelc’her ou ankeler, m. V. ien. Sémel, m. (Vann. j Rambré, m. Sorc’hen, f. Il m’a pris pour un fantôme, évid eunn leiiz, évid eu7in tasman en deùzvachémérct. Ce n’est qu’un fantôme, cmc rambré, eur zorchen n’eo kén. Faon, s. m. (On prononce fan.) Le petit d’une biche ou d’un chevreuil. Karô bihan, m. Pl. kirvi bihan. Menn eur garvez, m. Pl. menned karvez. Karvik, va. Pl. karvédigou. lourchik, m. Pl. iourc’hédigou.